Республика бюджеты турындагы закон проектына төзәтмәләр хупланды

Бүген Бюджет, салымнар һәм финанс комитеты утырышы булды, анда депутатлар «2025 елга һәм 2026 һәм 2027 еллар план чорына Татарстан Республикасы бюджеты турында» һәм «2025 елга, 2026 һәм 2027 еллар план чорына Татарстан Республикасы Территориаль мәҗбүри медицина иминияте фонды бюджеты турында» ТР законнары проектларына икенче укылышка әзерләнгән төзәтмәләрне, агымдагы елның 9 аенда ТР бюджеты үтәлеше турындагы мәсьәләләрне карадылар һәм «Татарстан Республикасында транспорт системасын үстерү» дәүләт программасын гамәлгә ашыруның барышы турында фикер алыштылар. Комитет утырышы эшендә Дәүләт Советы Рәисе урынбасары Марат Әхмәтов катнашты.

«2025 елга һәм 2026 һәм 2027 елларның планлы чорына Татарстан Республикасы бюджеты турында» ТР законы проектын тәкъдим итеп, комитет рәисе Леонид Якунин билгеләп үткәнчә, закон проектының икенче укылышына регламент срокларында 356 төзәтмә кергән, шул исәптән 340 - Министрлар Кабинетыннан һәм 16 - КПРФ фракциясеннән.

Утырышта КПРФ фракциясе исеменнән чыгыш ясаган депутат Фадбир Сафин әйтүенә караганда, төзәтмәләрне караудан алу турында рәсми хат әзерләнгән. Аның әйтүенчә, КПРФ фракциясенең барлык төзәтмәләре теге яки бу дәрәҗәдә Хөкүмәт тарафыннан икенче укылышка әзерләнгән закон проектында исәпкә алынган. «Финанс министрлыгы белән бик тыгыз эшләдек, нәтиҗәдә шундый карарга килдек, – дип белдерде  депутат. – Тулаем алганда, бюджет социаль юнәлешле һәм җәмгыять таләпләренә җавап бирә».

Татарстан Республикасы финанслар министры Радик Гайзатуллин, Министрлар Кабинеты төзәтмәләрен тәкъдим итеп, аларның нигездә федераль акчалар өлешендә бюджетны төгәлләштерүгә юнәлдерелүен билгеләп үтте. «2025 елда Татарстан Республикасы бюджетына бүленгән федераль акчалар күләме 42,7 млрд сум тәшкил итәчәк, – диде министр. – Акчалар 119 чыгым позициясе буенча бүленгән. Төзәтмәләрнең икенче блогы (алар дүрт) 2025 елның 1 гыйнварыннан сыра, алкоголь һәм дизель ягулыгына акцизларны арттыру өлешендә РФ Салым һәм бюджет Кодекслары үзгәрешләренә бәйле. Тагын 16 төзәтмә аерым норматив хокукый актлар кабул ителүгә һәм бюджет ассигнованиеләрен аларны арттырмыйча гына төгәлләштерүгә бәйле рәвештә кертелә. Тәкъдим ителә торган төзәтмәләр нәтиҗәсендә 2025 елга республика бюджеты керемнәренең гомуми күләме 472 млрд сумнан артып китәчәк, чыгымнар күләме – 485,6 млрд сум».

Барлык төзәтмәләр объектив характерда һәм федераль бюджет проектына нигезләнә, дип белдерде Радик Гайзатуллин һәм депутатлардан Татарстан Республикасы Министрлар Кабинеты тәкъдимнәрен хуплауларын сорады. 

Комитет төзәтмәләр таблицасын хуплады һәм Дәүләт Советына «2025 елга һәм 2025 һәм 2027 еллар план чорына Татарстан Республикасы бюджеты турында» закон проектын икенче һәм өченче укылышта кабул итәргә тәкъдим итте.

Комитет шундый ук карарны «2025 елга һәм 2026 һәм 2027 елларның планлы чорына Татарстан Республикасы Территориаль мәҗбүри медицина иминияте фонды бюджеты турында» Татарстан Республикасы законы проекты буенча кабул итте, аның төзәтмәләре турында фонд җитәкчесе Алсу Мифтахова хәбәр итте. Барлык төзәтмәләрне исәпкә алып, 2025 елга фонд керемнәре 93,6 млрд сум күләмендә планлаштырыла, 2026 елга - 100,9 млрд сум һәм 2027 елга - 107,8 млрд сум. «Чыгымнар тулы күләмдә керемнәргә туры килә», – диде ул.

2024 елның 9 аенда ТР бюджеты һәм Территориаль мәҗбүри медицина иминияте фонды бюджеты үтәлеше турындагы мәсьәләләрне карау кысаларында депутатлар ТР финанслар министры Радик Гайзатуллин һәм Алсу Мифтахованы тыңладылар. Аларның сүзләренә караганда, 9 айда республиканың берләштерелгән бюджетына 369,8 млрд сум салым һәм салым булмаган керемнәр кергән, шул исәптән республика бюджетына – 308,5 млрд сум. Территориаль мәҗбүри медицина иминияте фонды бюджетына керемнәр агымдагы елның 9 аенда 60 млрд сум тәшкил иткән, ягъни узган елгы күрсәткечләрдән 6,5 млрд сумга артып киткән.

ТР Транспорт һәм юл хуҗалыгы министры урынбасары Лилия Сафиуллина тарафыннан «Татарстан Республикасында транспорт системасын үстерү» дәүләт программасын гамәлгә ашыру турында бирелгән мәгълүматны депутатлар игътибарга алды. Республиканың транспорт комплексына һава, эчке су, автомобиль, шәһәр электр, тимер юл транспорты һәм юл хуҗалыгы керә. 

2024 елда ТР бюджетыннан тимер юл транспорты өлкәсендәге чараларга 531 млн сум бүлеп бирелгән, шул исәптән 380,6 млн сум тарифларны дәүләт тарафыннан җайга салуга һәм пассажирларның ташламалы категорияләрен йөртүгә, 22,7 млн сум проект-эзләнү эшләрен башкаруга, 127,9 млн сум юридик затларга «Компрессорный» юл төене чишелешен  төзү эшләренә бәйле чыгымнарны каплауга субсидияләр бирүгә.

Эчке су юлларында елга транспортын һәм елга портларын үстерү буенча чаралар комплексын гамәлгә ашыруга 2024 елда республика бюджетыннан 115,8 млн сум бүлеп бирелгән. Социаль әһәмияткә ия 9 маршрут буенча елга транспортында шәһәр яны пассажирлар ташуларын оештыру өчен 13 теплоход, 7 причал һәм 11 дебаркадер җәлеп ителгән. 257,5 мең пассажир ташылган.

Республиканың һава транспорты өч аэропорт (Казан һәм Бигеш халыкара аэропортлары, Бөгелмә төбәк аэропорты) һәм биш авиакомпания эшчәнлегеннән тора. Тармакны үстерүгә республика бюджетыннан 660,4 млн сум бүлеп бирелгән.

Автомобиль һәм шәһәр электр транспорты республика өчен зур әһәмияткә ия. 2024 елда транспортның бу төренә дәүләт ярдәме күләме 1 млрд 940 млн сум тәшкил итә, шул исәптән ташламалы категориядәге гражданнарны бердәм социаль йөрү билетлары буенча пассажирлар йөртүче автотранспорт предприятиеләренә керми калган керемнәрне компенсацияләүгә – 1,12 млрд сум. Тармакта төрле милектәге 41 предприятие эшли, шул исәптән республиканың 15 эре ПАТП.

2024 елда юл эшләренә якынча 70 млрд сум бүлеп бирү каралган (федераль бюджеттан 8,8 млрд сум).

Дәүләт Советы Рәисе урынбасары Марат Әхмәтов фикер алышуда катнашучылар игътибарын юллар төзү һәм капиталь ремонтлау эшләренең сыйфатына юнәлтте. Бюджет, салымнар һәм финанс комитеты рәисе Леонид Якунин, Дәүләт корылышы һәм җирле үзидарә комитеты рәисе Альберт Хәбибуллин, Икътисад, инвестицияләр һәм эшкуарлык комитеты рәисе урынбасары Марат Галиев, депутат Фәдбир Сафин Әлмәт агломерациясе үсеше шартларында Бөгелмә аэропортының перспективалары, М-7 трассасы янында авыл юллары төзелеше, зур шәһәрләрдә автобус йөртүчеләр җитмәү һәм башка проблемалары белән кызыксындылар. 

Комитет утырышында башка мәсьәләләр дә каралды.

ТР Дәүләт Советы матбугат хезмәте