Психотерапевт киңәше: Тормыштан ләззәт ала бел!

Республика җәмәгать сәламәтлеге һәм медицина профилактикасы үзәге табиб-психотерапевты Гөлфия Гаянова бу мөһим органның сәламәтлеген саклау турында сөйләде. 

-    Баш мие эшчәнлеге бозылу киң даирә авырулар барлыкка килүгә һәм, нәтиҗә буларак, тормыш сыйфатының түбәнәюенә китерергә мөмкин. Баш мие эшендә проблемалары булган кешеләргә даими тикшеренергә, кирәкле терапия алырга һәм белгечтә күзәтелергә кирәк, - дип билгели психотерапевт.
Уртача когнитив тайпылышлар, мәсәлән, танып белү функциясе бозылу күзәтелгәндә, артериаль басым дәрәҗәсен, йөрәк ритмын, холестерин һәм глюкоза күрсәткечләрен җентекләп контрольдә тотарга кирәк. Гөлфия Гаянова ассызыклаганча, баш мие сәламәтлеге турында кайгырту – озын гомер нигезе. Аның эшенә кешенең кәефе, эшкә сәләтлелек һәм акыл мөмкинлекләре бәйле. 

Табиб баш мие сәламәтлеген саклау буенча биш киңәш бирә: 
-    барыннан да элек, акыл активлыгының югары дәрәҗәсен саклап калу – даими рәвештә ниндидер яңалыкны өйрәнү, яңа мәгълүмат алу мөһим; 
-    шулай ук күбрәк хәрәкәтләнергә, гимнастика, бию белән шөгыльләнергә, җәяү йөрергә кирәк; 
-    кан басымын даими күзәтеп тору һәм вакытында диспансеризация узу да мөһим;
-    сәламәт яшәү рәвеше алып барырга, дөрес тукланырга, файдалы продуктлар сайларга тырышыгыз;
-    һәм, ниһаять, тормыштан ләззәт алырга өйрәнегез.

Үз-үзебезне тотышыбыз һәм хис-кичерешләребез тулысынча үзебездән, фикерләребездән һәм ышануларыбыздан тора. Без үзебезне, башка кешеләрне һәм тулаем дөньяны ничек кабул итүебез һәм бәяләвебез, безнең эмоциональ халәтебезне һәм үз-үзебезне тотышыбызны билгели. Позитив фикер йөртә башлап, әйләнә-тирәгездәге бар нәрсәдә дә яхшылык табарга тырышыгыз. Моның өчен иң башта үзегезне яратырга өйрәнегез, горурлык булырдай уңай сыйфатларны эзләгез – нәкъ менә шуларга таянып, позитив карашта булу җиңелрәк. Һәрнәрсәдә уңай моментлар таба белергә кирәк, - ди Гөлфия Гаянова.
Психотерапевт халык әйтемен истә тотарга киңәш итә: «Күбрәк көлегез һәм тормыш күңелсез булып күренмәячәк...». Баш мие сәламәтлеге өчен иң яхшы чара һәм теләсә нинди авырудан дару – ул яраткан эшең барлыгын аңлау, туганнар, дуслар янәшәңдә булу, үз-үзеңне ярату, юмор хисе һәм, әлбәттә, ялкауланмау һәм үз-үзеңне кызганмау.

Баш мие турында кызыклы фактлар:
-    Баш мие 20 млрд нерв күзәнәгеннән тора һәм көн саен  96 млн бит мәгълүматны истә калдыра ала.

-    Баш мие без ял иткәндә дә эшләвен дәвам итә. Бу вакытта баш мие нәрсәне сакларга, ә нәрсәне тирәнгәрәк яшерергә кирәклеген “хәл итә”.

-    Музыка тыңлаганда, баш миенең барлык өлкәләре диярлек активлаша.

-    Баш мие нәрсә белән дә булса мәшгуль булганда кеше үзен бәхетлерәк хис итә.

-    Гел бер төрле, ягъни монотон эшләрне баш мие яратмый.

Фото: ru.freepik.com