Кредит каникулы нәрсә ул? Кемгә бирелә?

Адвокат Марат Гайнуллин җавап бирә: кредит каникуллары Россиядә 2020 елда пандемия чорында вакытлыча чара буларак барлыкка килде. Шуннан бирле кагыйдә үзгәрешләр кичерде.

Кредит каникуллары нәрсә ул
Кредит каникуллары - кредит (займ) буенча түләүләрне вакытлыча туктатып тору яки аларның күләмен штраф санкцияләреннән һәм кредит тарихы өчен нәтиҗәләрдән башка киметү чоры. Кредитор (банк, микрофинанс оешмасы, кредит кулланучылар кооперативы), әгәр заемчы закон таләпләренә туры килсә, кредит каникулларын бирүдән баш тартырга хокуклы түгел.

Кредит каникуллары гамәлдә булган вакытта кайбер банкларда заемщикларга финанс йөкләнешен киметү буенча үз программаларын тәкъдим итәләр. «Банкның бу гамәлләре икътисади яктан нигезләнгән - клиентларның лояльлеген сакларга мөмкинлек бирә һәм аларга киләчәктә түләүләр графигына кайтырга ярдәм итә.

2023 елның сентябрендә Дәүләт Думасы гражданнар һәм кече һәм урта эшмәкәрлек субъектлары өчен кредит каникулларын агымдагы елның ахырына кадәр озайту турында закон кабул итте. Заемчы (физик зат, шәхси эшмәкәр яки кече һәм урта эшмәкәрлек субъекты) 31 декабрьгә кадәр кредиторга килешү шартларын үзгәртүне һәм кредит каникуллары бирүне сорап мөрәҗәгать итә ала.

Моннан тыш, өлешчә мобилизациягә эләгүче яисә контракт буенча хезмәт итүчеләр үзләренең кредит йөкләмәләрен вакытлыча үтәмәскә яисә ташламалы чор вакытында түләүләрнең киметелгән күләмен кертергә хокук алды. Аны заемщик үзе билгели, ләкин ул хәрби хезмәт срогыннан озынрак була алмый. Шундый ук хокукны мобилизацияләнгән һәм контрактчыларда тәрбиясендә булган заемщиклар - гаилә әгъзалары, шул исәптән беренче яки икенче төркем инвалид дип танылганнар һәм хәрби кешенең попечительлегендә булган затлар алды.

РФ Хөкүмәте һәм Россия Банкы хәрби кеше һәлак булган очракта заемщикның йөкләмәләренең туктатылырга мөмкин максималь күләмен ачыклаячак. Бурычларның максималь күләме кредитның төрләренә карап аерылып торырга мөмкин.

Каникуллар нинди кредитлар буенча бирелә
Закон нигезендә, кредит күләме Россия Хөкүмәте билгеләгән максималь дәрәҗәдән артмаска тиеш. Яңа лимит хөкүмәт тарафыннан билгеләнмәгәнче, законда түбәндәге лимитлар язылган: 
Автокредитлар өчен - 1,6 млн сум; 
Кулланучы кредитлар өчен - 450 мең сум;
Кредитлау лимиты булган кулланучы кредитлары өче - 150 мең сум.
Ташламалы чорда “неустойка” (килешү) яки штрафлар исәпләү, шулай ук залогны түләтү яки поручительгә мөрәҗәгать итү рөхсәт ителми. Әмма шул ук вакытта бөтен чор дәвамында кредит килешүендә каралган процентлар исәпләнәчәк.

Кредит каникулларын кем рәсмиләштерә ала
Бер үк кредит яки займ буенча кредит каникулларыннан бер генә тапкыр файдаланырга мөмкин. Һәм срогы чыккан булу бу хокукка йогынты ясамаячак.

Кредит каникулларына кемнәрнең хокуклары бар?
Махсус хәрби операциядә катнашучылар һәм аларның гаилә әгъзалары, алдан алынган кредит һәм заемнар өчен*;
Кораллы Көчләргә мобилизацияләнгән хәрби хезмәткәрләр;

Контракт буенча Кораллы Көчләрдә, шулай ук, Милли Гвардия гаскәрләрендә хезмәт үтүче хәрби хезмәткәрләр;
Гадәттән тыш хәлләр министрлыгының коткару хәрби бүлекчәләре, хәрби прокуратура һәм «Оборона турында» 61нче Федераль Законның 1нче статья 6нчы пунктында күрсәтелгән бүтән орган хезмәткәрләре;

Россия территориясендә урнашкан һәм махсус хәрби операция үткәрүне тәэмин итүче чик хезмәте хәрбиләре;
Үз теләге белән хәрби операциядә катнашучылар.
Хәрбиләрнең гаилә әгъзаларына тормыш иптәше, балигъ булмаган балалары яки тәрбиягә алынган затлар керә. Шулай ук, 18 яше тулганчы инвалидлык алган балалары һәм уку йортларында белем алучы (читтән торып түгел) 23 яшькә кадәрге балалары.