Чаллыда электр самокатлары кырдан да йөри

Җәен урам һәм парк тулы электросамокатларга ияләшеп беттек инде. Бик күңелле транспорт бит, бәясе дә кыйммәт түгел, шәһәрнең теләсә кайсы җиренә барып җитәргә мөмкин. Чаллыдан Дамир Фатыйхов исә аның электр ярдәмендә кардан йөри торганын уйлап тапкан, русча әйткәндә, снегокат була инде. Әлеге транспортны эшләп чыгару өстендә 4 ел маташканнар.

Ул электр ярдәмендә эшли, егәрлеге 17 киловатт, сәгатенә 55 чакрым тизлек белән йөри ала. Әлеге җайланма 35-40 градус авышлы тауларга менә икән. Кыскасы, көче җитәрлек. Каты йөргәндә аккумуляторы 1 сәгать 20 минутка, ә акрын эшләткәндә 4 сәгатъкә җитә. Быел җәен әлеге кышкы электросамокатны җитештерә башлаячаклар, көзгә таба аны сатып алырга мөмкин булачак. Бәясе аз түгел, 270 мең сум. 

—    Әлеге транспортны кем алачак соң? Юлда күрсәләр, ЮХИДИ хезмәткәрләре туктатмасмы?
—    Әлбәттә, туктатачаклар! Нәрсә икәнлеген аңлау өчен. Шулай да, әлеге “снегокат” бөтен кеше өчен дә түгел, аны күбрәк прокат белән шөгыльләнүчеләр алачак. Парклар, кышкы курортлар һәм глэмпинглар өчен бик кызыклы булыр, кайберәүләр авылда йөрү өчен дә кулланырга мөмкин. Күңел ачу өчен менә дигән транспорт! – диде Дамир Фатыйхов.

Баксаң, ул үзе йөк машиналары өчен автомобиль компонентлары җитештерү белән шөгыльләнә икән. Хобби буларак төрле яңа нәрсәләр уйлап чыгара. Кышын йөри торган электросамокат белән беррәттән әле спорт машинасын да ясаган.

Ярышларда катнашу өчен әлеге транспорт чараларына махсус класс та барлыкка китергәннәр. Андый төр машиналар Европада күптәннән төрле турнирларда катнаша булып чыкты, хәзер инде аңа Татарстан да кушылды. Дамир Фатыйховның 12 автомобилен сатып алырга да өлгергәннәр, тагын сигез данәгә заказ биргәннәр. Техника җене кагылган диләр бит әле, шундыйрак кешегә ошаган ул. 

Бүген электр автомобильләрен кем генә җитештерми. Кайберәүләр аны миллиардер Илон Маск уйлап чыгарган дигән фикердә тора. Тик ике пассажирны йөртә алырдай дүрт тәгәрмәчле электр транспортын урыс инженеры Ипполит Романов ясаган. Аның прототибы 1899 елда Санкт-Петербург шәһәрендә тәкъдим ителгән.

Әлеге транспорт чарасы сәгатенә 34 чакрым тизлек белән йөри алган, электр көче 60 чакрымга кадәр җиткән. Мондый машина белән бүген дә эшкә һәм кире өйгә кайтып килеп булыр иде.

Иң кызыгы, электр машиналарының двигателен дә Россиядә уйлап чыгарганнар. Белеме буенча архитектор булган Борис Якоби башка юнәлешләр буенча да эшләгән. 1834 елда әлеге кеше ачыш ясаган – бу электр двигателе, ул эш валы әйләнүе аркасында хәрәкәткә килгән. Тагын бер Россия галиме Эмилий Ленц белән берлектә Борис Якоби шул юнәлеш буенча эшнчәлеген һәм өйрәнүләрне дәвам иткән. Петербургта ул электр моторының тагын ике прототибын ясаган.

Аның берсе тәгәрмәчле судноны Нева елгасы агышына каршы да йөртә алган, ә икенчесе рельслар буенча арбаны хәрәкәткә китергән. Ахыр чиктә, соңгысы трамвай уйлап чыгаруга юл ачкан.