Иске техниканы тапшырып та акча эшләп була. Ничекме?

Аларны ташларга ашыкмагыз. Көнкүреш техникасын утильләштерү – акча эшләүнең реаль мөмкинлеге.

Иске техниканы ни өчен тапшырырга?
Россия экология операторларының мәгълүматлары буенча, Россиядә ел саен 1,5 млн тонна электрон һәм көнкүреш приборлары калдыклары хасил була. Аларның 5 проценты гына эшкәртелә. Ни өчен аларны утильләштерүгә бирергә кирәк?

Табигатьне саклау. Төп һәм аңлаешлы сәбәпләрнең берсе. Көнкүреш приборларында пластик, металл һәм башка куркыныч матдәләр, мәсәлән аккумуляторлар яки суыткыч агент бар. Әгәр аларны чүплеккә ташласаң яки күмсәң, алар дистә еллар буе таркалып, туфрак һәм суны агулаячак.

Ресурсларны экономияләү. Мөгаен, сез иске, бигрәк тә совет техникасын сатып алу турындагы белдерүләрне күргәнсездер. Күп кенә компонентларны кыйммәтле материаллардан: алюминийдан, бакырдан, ә кайчак хәтта алтыннан, платинадан, көмештән ясыйлар. Яңаларын табуга караганда, металларны эретү җиңелрәк һәм арзанрак. Бу акчаны экономияли һәм табигатькә азрак зыян китерә. Мәсәлән, алюминий, корыч, бакырны эшкәртергә була — алар үзлекләрен югалтмый.

Акча эшләү мөмкинлеге. Күп кенә кибетләр һәм эшкәртү компанияләре иске приборлар өчен акча яки ташламалар тәкъдим итә. «Трейд-ин» программалары зур сорау белән файдалана. Мәсәлән, сатып алучы иске суыткычны тапшыра һәм яңасына ташлама ала. Өстәвенә, бу киләчәккә өлеш кертү: эшкәртү калдыксыз производстволар булдырырга ярдәм итә һәм экологик эзне киметә.

Канун таләпләре. 2021 елның гыйнварыннан техниканы (компьютерлар, электроника, оптика) җиргә «күмү» тыела. 2022 елның мартыннан юридик затлар һәм эшмәкәрләр иске приборларны мондый калдыкларны эшкәртү һәм зарарсызландыру белән шөгыльләнүче компанияләргә тапшырырга тиеш. 

Ә без нишләргә тиеш? Физик затларга эре габаритлы калдыкларны, әйтик, диван-кәнәфиләрне, йорт янындагы чүплекләргә ташлау тыела. Формаль яктан алар каты көнкүреш калдыкларына керә, ләкин махсус утильләштерүне таләп итә, чөнки алар стандарт бакларга сыймый һәм пресс-компакторлар — каты көнкүреш калдыкларын изеп баса торган махсус аппаратлар механизмын зарарларга мөмкин.

Зур күләмдәге икенчел чималны махсус зур «контейнер-көймәләрдә» калдырырга кирәк. Бу ремонттан соң калган калдыкларга да кагыла (обойлар, линолеум, такталар һәм башкалар). Шулай ук идарәче компаниядә эре габаритлы калдыклар өчен контейнер урнаштыруга заказ бирергә мөмкин.

Көнкүреш приборларын шулай ук стандарт чүп контейнерларына ташларга ярамый, чөнки аларда куркыныч матдәләр бар. Барлыгы калдыкларның биш классын аерып күрсәтәләр, электроломның IV класска керүе — аз куркынычлы калдыклар. Ләкин, исеменә карамастан, аларны аеруча утильләштерергә кирәк.

Канунны бозган өчен штрафлар: физик затларга - 2-3 мең сум, юридик өчен - 200 меңгә кадәр.
Хезмәтен үтәгән, әмма әле эшли торган техниканы сатып җибәреп була. Студентлар, фатир арендалап торучылар өчен кызык бу тәкъдим. Күп булмаса да, акча бит. Мисал өчен, биш еллык суыткыч өчен — 3000-7000 сум, мультиварка өчен — 1000-2000 сум, ә микродулкынлы мич өчен 1500 сумга кадәр табыш алырга мөмкин.

Утильләштерү хезмәтенә дә мөрәҗәгать итә аласыз. Эшчеләр өегезгә килеп, икенчел чималны сүтеп, аны алып ук китү хезмәтенә ихтыяҗ зур. Өстәвенә, аның өчен түлиләр дә әле. Түләүләр күләме приборга һәм төбәккә бәйле. Мәсәлән, Мәскәүдә иске суыткыч өчен 5 мең сумга кадәр алырга мөмкин.
Әлеге дә баягы шул: күп булмаса да, акча бит!..

Лилия Яфизова