"Снарядның кайчан, кайда төшәчәген белмәгән җирдә начар..."

Тимур хәзрәт Ибраһимов һәм иерей Виталий Беляев махсус операция үткәрү зонасыннан кайттылар.

Тимур хәзрәт Ибраһимов - Югары Ослан районының Кызыл Байрак мәчете имам-хатыйбы. Әфганстан ветераны, хәрби очучы, запастагы подполковник. Оренбург югары хәрби авиация училищесын тәмамлаган, 28 ел Ватанын яклап хезмәт иткән.

«Казанские ведомости» басмасына биргән әңгәмәсендә Тимур хәзрәт махсус операция зонасында күргәннәре турында сөйләде.

— Тимур хәзрәт, сез ничек махсус операция зонасына эләктегез?

— Мин элек Анатолий Атакай белән элемтәгә кергән идем (Анатолий Григорьев, 2022 елның сентябрендә МХОда һәлак булды). Һәрвакыт егетләр [хәрбиләр] белән элемтәдә тордык. Ул үлгәч, без Виталий [Беляев] Атакай белән элемтәгә кердем, ул моңа кадәр Харьковта иде. Анда да егетләр: «Ә безнең мулла кайда?» дип сораганнар. Шуңа күрә ул миңа барырга тәкъдим итте. "Барасыңмы?" ди. Мин: «Барам!» дидем.

Тимур хәзрәт һәм рухани Виталий Беляев
— Нигә мин ризалаштым? Моннан алты ел элек, мин Болгарда укыганда, [Болгар ислам академиясе] академиягә Тәлгать Таҗетдин килгән иде. Укытучыдан хәрби имам-руханилар әзерләүче кафедра барлыгын белдем. Ә бездә Халыклар дуслыгы йортында конференция булды. Мин Халыклар дуслыгы йортыннан ук «Нива»га утырып хәрби формадан Болгарга килдем. Нәкъ Тәлгать Таҗетдин анда иде. Мин аңа мөрәҗәгать иттем, һәм ул минем хәрби формадан икәнлегемне күрде дә: «Безгә мондый генераллар кирәк», диде. Ул команда бирде һәм мине яздырдылар. Мин Уфада өч ел укыдым. Менә шундый хәлләр.

— Сезнең бит хәрби тәҗрибәгез бар, Әфганстанда хезмәт иткәнсез…

— Әйе, мин офицер.

— Командировкага ничек әзерләндегез. Хәрби киемнәрне сатып алдыгызмы?

— Юк, мин үземнең хәрби формамны кидем, ул бердәнбер, медальләр белән. Минем бүтән хәрби формам юк. Мин анда бу хәрби формамны киеп бардым. Миңа анда бронежилет бирделәр. 

— Украинадагы махсус операциядә Татарстаннан рухани Анатолий Атакай һәлак булды, ул анда «Алга» батальоны составында үз теләге белән киткән иде. Сез курыкмыйсызмы?

— Мин хәтта үлем турында уйламыйм да. Хатынымны тынычландырдым, «яшел» зонада булачакмын, дидем. Ул тынычланды, моңа тыныч карады. Кызым: "Син нәрсә?»-диде. Мин: «Тынычлан. Хәрби имамнар кафедрасын егетләр белән булу өчен махсус тәмамладым», дидем.  
Махсус операция башлангач, миңа шалтыраттылар, «Мин барырга риза», дидем. Яшем турында сорадылар. Миңа 75 яшь. Миңа 40 яшькә кадәр генә алалар дип әйттеләр. Шулай итеп мин читтә калдым. 

— Рухани буларак анда нинди эшләр башкардыгыз?

— Күбесенчә, дин турында сөйләшүләр алып бардым. Исламның 5 баганасы бар, аларны үтәргә кирәк. Виталий үз христианнары белән, ә без-мөселманнар белән. Блиндажда булганда, кайчак хәтта бергә – бер яктан Виталий, мин икенче яктан торам. Бер-беребезгә комачауламыйбыз.

— Хәрбиләр нәрсә турында сорый?

— Бер хәрби миңа сорау бирә: "Хәзрәт, ураза кайчан?» Аңа уразаның ни өчен кирәклеген сорыйм. Ул сугышчан хезмәт башкара. Аңа ураза тоту мәҗбүри түгел. Аннары, рамазан шартларын шундый катлаулы шартларда да үтәргә мөмкин. Мәсәлән, без гуманитар ярдәм алып килдек. Бер солдат аны ашамыйча, башкаларга да тарата ала. Мин әйтәм:«Синдә 10 кеше бар, сана, айның 10 көне өчен син чистарындың".

— Солдатларның рухын ничек күтәрәсез? Нинди сүзләр әйтәсез?

— Үзем белән Диния нәзарәтенең рус һәм татар телләрендә бастырган әдәбиятын, китапларын алдым.

— Алар арасында дин тотучылар бармы?

— Алар барысы да дингә ышана. Минем алдымда ислам динен кабул итүчеләр дә булды, һәм бозыклык кылучы буларак җәһәннәмгә керергә мөмкин икәнен аңлыйлар. 

— Сезгә нинди үтенечләр белән мөрәҗәгать итәләр? Соңгы сулышын алучылар белән сөйләшергә туры килдеме?

- Безгә тагын килегез, дип сорыйлар. Әфганстанда яраланган сугышчының кулымда үлүе иң авыры булды. Санитарка көтәсең, ә ул юк. Күз яшьләре үзләре ага. Бу иң авыры.

— Хәзерге махсус операция Әфганстаннан аерылып торамы?

- Бик нык! Анда мылтык кына бар иде, һәм монда дроннар оча. Оператор хәрәкәт итүчеләрне күреп ала, координаталарны бирә һәм шунда ук миномет уты башлана.

— Кайда начаррак иде?

— Начаррак кайда?.. Снарядның кайчан, кайда төшәчәген белмәгән җирдә начар.

— Сугышчылар үз догаларында нәрсә сорыйлар?
— Исән - сау кайтыр өчен дога кылалар.

— Ватаннан килгән хатлар һәм китаплар андагы сугышчыларның кәефләрен күтәрәме?
— Әлбәттә. Без аларга хәтта әдәбиятлар алып барабыз. Чөнки алар кайчак өч көн тоташ позициядә торалар. Аларда яңа мәгълүмат юк. Алар анда тыныч тормыш алып баручылар белән аралашмый. Мунча юк, туклану белән барысы да җайга салынган. Егетләр әйтүенчә, беренче атналардп азык-төлек белән дә авыр булган. Хәзер барысы да әйбәт, әйе. Санитар, биш ишекле «Нива» сорыйлар.

— Махсус операция зонасына баручыларга нинди киңәш бирәсез?

— Нинди киңәш бирергә мөмкин? Үз бурычыңны үтә!