«Авыл хатынының бер көне...» – 2

Сугышта ирен югалтып, балаларын ялгызы тәрбияләп үстергән, алты‑җиде ел урын өстендә яткан каенанасын караган әбигә безне - кече малаеның балаларын тәрбияләү дә насыйп булды. Өчәү идек без. Ул чор кышлары карлы була иде. Газ дигән нәрсә юк. Бүгенгедәй хәтердә, кышын иртәнге дүртләр тирәсендә үк торып, әби мич ягып җибәрә. Ярый кар астыннан казып, өйгә утын кичтән үк кертеп куелган, кибеп бетмәсә дә, бозлы түгел, чытырдап кабынган каен чырасы ярымчи утынга ут тергезә ала... Мич ягып - өй, казанда малларга су җылыта, иртәнге биш тулгач эшкә китүче әтиләрне йә коймак, йә кабартма белән чәй эчереп җибәрә әби. Мич каршында ук самавыр җырлый... Көн башланды. Әти‑әни эшкә киткәч, әби маллар карарга чыгып китә. Аларга печән салырга, көрпәле җылы су эчерергә, сыерны саварга кирәк. Болар гадәттә тиз эшләнә кебек, тик ул чакта су кермәгән, аны көянтәләп чишмәдән ташырга кирәк.

Ул арада мич янып бетә. Аңа кадәр әби инде камыр басып өлгергән, кулдан ясалган түгәрәк калайларга ипи сала. Ипи салган көнне кабартма да пешерә. Шул ук ипи камыры инде үзе, табада, әле мич янганда ук пешерелә анысы. Кабартма тәмен башка берни белән дә аңлатып булмый аны. Хәзер сатыла торган булочка-мулочкалар «чепуха» кабартма янында... Шул ук арада әби, ит белән бәрәңгене турап, шулпалап, чуенга салып, мичкә куя.

Аннан өйдәге вак‑төяк эшләр тотына. Әби кул белән кер юа, идәннәрне сөртеп ала. Кайсыбыз укый, шуны мәктәпкә озата. Әтиләр төшке ашка кайтып китә. Кабат малларын карап керә. Иртәгегә утын кертә. Бераз бушаса, әби йә бәйләү белән, йә тегү белән утыра иде. Бераз кул астына керә башлагач, вак‑төяк эшне без дә эшләштек, билгеле. Кичке ашны пешергәч, әби йон эрләргә утыра, йон ката иде. Гомумән, Сылу карчыкның иркенләп утырганын хәтерләмим. Газсыз, сузыз йорт, бөтен нәрсә кул белән эшләнә - ул чорлар шулайрак истә калган...

Хатын-кызга кайда җиңелрәк?
Фәридә Төхфәтуллина, «Яңа Гасыр» каналында мөхәррир һәм алып баручы:
- Якыннарың, туганнарың белән гармониядә, сау-сәламәт булсаң, кайда да яшәү җайлы дип уйлыйм. Миңа авыл, шәһәр бер дәрәҗәдә якын. Авылда озаграк торсам, шәһәрдәге мәдәни дөнья үзенә тарта, калада чакта авылдагы рухи ял сагындыра. Авыл җирендә хатын-кызлар начар яши дип әйтә алмыйм. Үз-үзеңне карап кына, тавык та асрамый гомер итәргә була хәзерге авылларда. Яхшы яшәр өчен барлык шартлар да тудырылган.

Бәширә Насыйрова, Татарстанның атказанган артисты:
- Белмим инде, җаның тыныч булса, кайда да рәхәттер. Авыл җирендә физик эш эшләргә туры килә, хәер, авыл хатыннары тизрәк картая дигән фикер белән килешмим, ялгыз яшәгән кеше тиз олыгаядыр, мөгаен. Аның каравы, авылда эше дә бар, ашы да. Үзең җитештергән экологик чиста продукт ашыйсың. Минем эшем шәһәр белән бәйле булгач, калада яшәргә туры килә. Шулай да авылның табигате гел үзенә тартып тора.

Сания Идрисова, газета укучы:
- Авыл җирендә хатын‑кызга авырга туры килә инде. Күтәрәсең дә, бакчасын да казыйсың, сыерын да савасың. Шәһәрдә яшәүче сеңлемә гел кызыгам, үзен карап, тырнакларын буяп, чәч ясатып концерттан концертка гына йөри. Өеннән чыгуга, кибетләр, ә анда - үзе бер тамаша, зур сәүдә, күңел ачу үзәкләрен без Казанга баргач кына күрәбез. Авылдагы тормышның да үз өстенлекләре бар: саф һава, экологик продукт, иң мөһиме - тыныч, транспортка акча түлисе юк, кышын рәхәтләнеп чаңгыда йөр, җәен җиләк җый. Шуңа да никадәр авыр булса да, авылдан китмәс идем.