Госман бабай җәй башында бәрәңгесен ала

Ул безне капка төбендә үк каршы алды. Монда аның балалар өчен ясалган җайланмалары, спорт корылмалары күренде, шунысы кызык, аларның барысы да агачтан эшләнгән. 

Ишегалдында исә шул ук стиль сизелә. Бер детале дә буялмаган элеккеге татар йорты, татар хуҗалыгының кечкенә генә чагылышы икән. Шунда койма, капка һәм башка җиһазлар бар, табын арты да сурәтләнгән. 

Госман бабай 60 ел элек әтисе ясаган урындыкны да күрсәтте, янында тагын бер шундый борынгы урындык тора. Ныклабрак карасам, аның башында агачтан эшләнгән ниндидер әйбер күземә чалынды. Монысы авыртуны бетерә һәм тәндәге хәлсезлекне үзенә ала торган артыштан ясалган тәкыя булып чыкты. 
Шулай сөйләшә-сөйләшә ул мине бакчасына алып кереп китте. Баксаң, ул бәрәңгене 15 апрельдә утыртып, 15 июньдә инде ала да икән. Элегрәк бу шөгылен эксперимент буларак башласа, хәзер җәй башындагы уңышы белән бөтен авыл халкын шаккаттыра. Дөрес, монысын ул 64 төп кенә утырта, аның каравы, гадәти сортлары җитешкәнче ашарга җитә.

– Иртә өлгерә торганын апрельдә кар астында утыртасыз мени, дип кызыксынам уенын-чынын бергә кушып.
– Юк инде, җирлекне чистартам, эшкәртәм, бәрәңгене төртеп куйгач, аннары каплап куям, ул шул рәвешле теплица шартларындагы кебек өлгерә. Чынлап әйткәндә, моның белән тик тора алмаганга шөгыльләнә башладым, җәй башында яңа бәрәңге ашау да рәхәт бит, – ди  җавапка Госман Хәсәншин. 

Янында гына үсә торган бәрәңге арасында да төрле сортлары бар икән, өчесен берешәр рәт утыртып чыккан, шау чәчәктә күмелеп яталар. Алары да эксперимент, чөнки нык эреләре дә бар, анысының мәйданын Госман бабай арттырырга уйлый. 

Героем бигрәк тынгысыз җан булды, дәрт-дәрманы ташып тора. Йортында кулдан эшләнгән нәрсәсе генә юк. Иң элек оныклары оригами белән ясаган әйберләрне күрсәтте. Алар шул шөгыльләре белән Татарстан һәм Россия күләмендәге конкурсларда җиңү яулый, ди. Иҗатка һәм сәнгатькә тартымнары бабаларын хәтерләтә. Шунда ук Госман Хәсәншин бер-берсе эченә урнаштырылган “матрешка” сыман сандыкларын чыгарды. Бик шәп күренә үзләре. Шушы араларда гына Казанга өч бирнә сандыгы заказга ясап җибәргән. Аларны никах туйларында рәхәтләнеп кулланалар икән. Элеккеге открыткалардан шкатулкалары бар. Болары бигрәк оригиналь килеп чыккан. Шуның кырыйларын үзенең зур кулларына кечкенә энә тотып, тегеп чыга.

– Ничек түзәсез соң шундый вак эш белән шөгыльләнүгә? – дим аптырап.
– Мин бит аннан тәм табам, җан тынычлыгы алам, булган фантазиямне шул әйберләргә күчерәм, – ди Госман абый. – Алай кыенлык сизгәнем юк, түземлек тә бардыр инде. Ул агачлардан да төрле әйберләр эшлим, гомумән, беркөнне санап чыгарган идем, 40ка якын шөгылем бар икән, үзем дә шуңа шаккатым утырам. Өйдә бер минут та тыныч кына торганым юк, гел кул эшкә тартыла. Шунысы сөенеч, оныкларым да миңа ияреп, төрле әйберләр ясап карый, конкурсларда катнашып, җиңү яулап кайталар. 

Бу гына түгел, үз куллары белән нәсел шәҗәрәсен дә төзегән Госман абый. Хатыныныкы да бар, аныкы күбрәк тә күренә. “Иптәшемнеке 25 меңгә төште бит, шуңа зуррак, ә мин үзем эшләдем”, – дип көлдереп тә алды үзе. 

Әле ул тагын кулдан ясалган төрле әйберләрен күрсәтте, мин инде шул вакытта аңа соклануымны дәвам иттем. Бар инде бездә, татарлар арасында, шундый бай энергетикалы кешеләр. 

Рәсим Хаҗиев.