Ярый әле фатир алып калганмын

Ташламалы ипотека программалары дәвам итәчәк, әмма аларга үзгәрешләр кертелә. Һәм ул үзгәрешләр гади халык өчен уңайлы булыр кебек түгел. Гәрчә ташламалы ипотека программалары бик популяр булса да. 

Таләпләр катгыйлана
Декабрь ахырында яңа төзелә торган йортлардагы фатирларга ташламалы ипотека шартлары катгыйланды. Беренче взнос 20дән 30 процентка кадәр арттырылды, ә кредит лимиты илнең барлык төбәкләре өчен хәзер бертөрле – 6 миллион сум (элек Мәскәү һәм Санкт-Петербургта 12 миллион сум иде). Моннан тыш, быелның 1 июлендә тәмамланырга тиешле һәм берничә тапкыр озынайтылган ташламалы ипотека программасын актив төзелешләр булмаган төбәкләр өчен генә калдырырга җыеналар. Аның шартлары һәм параметрлары турында әлегә билгеле түгел.

"Гаилә ипотекасы" да 2024 елның июленә кадәр генә гамәлдә. Әмма анысын, Россия вице-премьер Марат Хөснуллин белдергәнчә, озайтырга тәкъдим итәчәкләр. 

Тагын бер яңалык – кредит ипотекасын кулга берне генә бирәчәкләр. Бу тулаем алганда барлык ташламалы программаларга кагыла, әйтик, яңа төзелә торган йортларга ташламалы ипотека белән бергә шул ук вакытта IT-ипотеканы рәсмиләштерергә ярамый. 

Әмма "Гаилә ипотекасы" өчен искәрмә ясалды. Бу программа буенча кредит алырга мөмкин булачак, хәтта элегрәк (яңа карар үз көченә кергәннән соң) ташламалы кредит бирелгән булса да. Бу искәрмә түбәндәге очракта гамәлдә: әгәр дә теге яки бу ташламалы программа буенча алган элекке ипотека түләнгән булса, гаиләгә элекке кредит бирелгәч, тагын бер бала туган һәм сатып алынган фатир элегрәк алганына караганда зуррак булса.
"Авыл ипотекасы" шулай ук гамәлдә. Тик аны зур булмаган күләмдә бирәләр.

Тагын бер үзгәреш
–    Узган ел ахырында ук ташламалы программаларда үзгәрешләр булачак дип кисәттеләр. Мин моны элегрәк тә әйткән идем, хәзер дә кабатлыйм: ташламалы ипотека программасы халык арасында бик популяр, шуның белән яңа төзелә торган йортлардан фатир алучылар да шактый. Һәм Үзәк банкта бу тенденция “ипотека куыгы”на китерәчәк дигән шик булды. Шул сәбәпле, программа шартлары катлауландырыла бара. Күчемсез милек базарында 2024 ел гади булмас дип фаразлана, – ди “Лефарт” күчемсез милек агентлыгына нигез салучы, Татарстан риелторлары гильдиясе әгъзасы Ләйсән Гыйлаҗиева. 

Яңа елдан торак базарына тагын бер яңалык кертелүен дә хәбәр итте ул. Хәзер банклар ташламалы ипотеканы бары тик төзүче-партнерлардан торак сатып алучы клиентларга гына бирәчәк. 

–    Ташламалы ипотека программалары белән банклар тиешле керемне алып бетерә алмый. Шуның өчен бу төр ипотека бирүне чикләргә булганнар. Үзәк Банктан алар кредитны 16 процент белән ала. Ә ташламалы ипотека, кайсы программа булуга карап, 6 һәм 8 процент белән генә бирелә. Төгәлрәге, банклар ташламалы һәм базар ставкасы арасындагы аерманы субсидияләүне төзүчеләр җилкәсенә төшермәкче. Хәзер инде дәүләт ярдәме белән ипотека биргән очракта застройщиклар банкка комиссия түләргә тиеш була. Әлегә кадәр ул комиссия юк иде. Моның өчен  төзүчеләр банк белән килешү төзеячәк. Әлбәттә,  застройщик түлисе комиссия сатып алучы җилкәсенә төшәчәк, бу квадрат метр бәяләре үсә дигән сүз, – ди әңгәмәдәшем. 

Шушы көннәрдә берничә эре банк ташламалы ипотека кредиты шартларының үзгәрүе турында игълан итеп өлгергән дә инде. Банки.руның аналитика үзәге белгече Инна Солдатенкова әйтүенчә, әлегә алар исәбендә – Саклык банкы, ВТБ һәм кайбер башка банклар. “Беренче ике банкның базар форвардлары булуын исәпкә алганда, якын арада башка ипотека банклары тарифларында да шундый ук үзгәрешләрне көтәргә мөмкин, бигрәк тә йорт салучылар белән тыгыз элемтәдә торучылар” дип саный Солдатенкова.

Бәя артачак
"Садовое кольцо" компаниясе генераль директоры урынбасары Илья Колунов “Российская газета”га белдергәнчә, комиссия күләме кредит суммасының 8-9 процентын тәшкил итәргә мөмкин. “Бу акчаларны девелоперга йә үз акчалары хисабына компенсацияләргә, яки торак бәясенә салырга туры киләчәк. Ташламалы ипотека программаларының яңа шартлары (яңа йортларга ипотеканың беренче кертемен арттыру белән бергә һәм башка үзгәрешләрне алып караганда) халыкның җәлеп итүчәнлеген сизелерлек киметә һәм ташламалы ипотека бирү күләмнәрен бермә-бер азая” дигән ул. 

"Лидер Групп" компаниясенең ипотека бүлеге җитәкчесе Лилия Алексашина фикеренчә дә, банкларның әлеге таләбе беренче этапта яңа төзелә торган йортлардагы фатирларның бәясен уртача 8 процентка арттыруга китерәчәк. "Әлбәттә, субсидияләрне түләмәскә дә мөмкин, әмма бу очракта ставка 16-18 процентны тәшкил итәчәк. Килешүләрнең 80 проценты ташламалы программаларга туры килүен исәпкә алганда, банк комиссиясеннән баш тарту төзүче өчен ташламалы ипотеканы гамәлдән чыгаруга тиң" ди эксперт. Ләйсән Гыйлаҗиева әйтүенчә, бу программа гамәлдән чыгарыла калса, милек базарында торгынлык көтеләчәк. Шуның өчен дә аны туктатасылары килми, фәкать шартларын гына кырысландыралар, ди ул.