“Бирешергә хакыбыз юк”

“Тынгыз” – хатын-кызның күңел ныклыгын һәм рух көчен күрсәтә. Ул – авыр сынаулар аша үтеп, янәдән яшәү мәгънәсен таба алган, кеше тарихы.  
Язмышлардан узмышлар бармы? Авыр сынаулар аша ничек үтәргә? Яшәү мәгънәсен кайдан табарга? Бу сорауларга җавапны “Тынгыз” фильмында табып була. 
Тынгыз поезд астына эләгә. Ул бер кул һәм аяксыз кала. Тынгыз күңелендә нәфрәт уты кабына, чөнки ире, Мәдияр, аңа хыянәт итә. Тынгыз хастаханәдә уяна. Аның яшәү мәгънәсе югала. Тынгызның әнисе баласын юатырга тырыша. “Мөмкинлекләре чикле кешеләр дә, бала таба ала бит”, – дип әйтә. Тик Тынгыз бала таба алмаячак. Ул Мәдиярның кылган түбәнлеген кичерә һәм оныта алмый. Тынгыз үз-үзенә кул салырга тырыша. Шул чакта аның әнисе: “Синең әтиеңнең үләсе килмәде. Соңгы сулышка кадәр авыру белән көрәште, ул яшәргә теләде”, – дип әйтә. Тынгыз ахмаклыгын аңлый һәм тегү машинасына үрмәләп килеп, энә белән җепкә тотына. Кызның күзләреннән яшь агыла. Ул тукыманы авызы белән тотып кисә һәм яшәү мәгънәсен таба. Ул тегү цехы ачып, эшсез хатын-кызларга өмет бирә. 
Фильмда кулланылган метафоралар да игътибарга лаек. Геройны яңа сынаулар көткәндә җил һәм ком бураны күтәрелә. Тынгыз бу табигать көчләре белән көрәшми. Ул ком буранының уртасында тора. Шул рәвешле, режиссер тормыштагы сынауларның табигать көчләре кебек кешегә бәйле булмавы турында ишарә ясый.
Фильмның техник яктан эшләнеше камил булмаса да, ул иң яхшылар рәтенә керерлек. Кино күңел төшенкелеге темасы белән беррәттән мөмкинлекләре чикле кешеләрнең язмышына игътибар юнәлтә. Тынгыз: “Бирешергә хакыбыз юк”, – дип әйтә. Бу сүзләр көндәлек тормышка да кагыла бит. Язмыш юлларында нинди сынаулар буласы турында алдан әйтеп булмый. Әмма өметен югалтмаган кеше генә яшәүнең кадерен һәм тәмен беләчәк.  

Илгизә Галиуллина