Зөлфәт ЗИННУРОВ: «Куенымда – дөнья кадере»

Мин - әти кызы
Уен-көлке белән үз итеп сөйләшү инде - Зөлфәтнең тискәре сыйфатларына өстәп табигать уңайларын да мулдан биргән. Дуслары дигәндә кырык эшен кырык якка ташлап йөгерә торган, ярдәмчел, гади ул Зөлфәт. Бу юлы өйләренә барып, гаилә тормышлары белән танышып кайткач, тагын берсе шул «плюслар» янына өстәлеп куйды - кызы өчен үлеп торучы әти дә икән әле ул. Яшь тә сигез ай гына булуына карамастан, тәте-тәте сөйләшеп йөргән Зәлия атлы кызы чатнатып: «Мин әти кызы», - дип торганда, әйбәт әти булмый кара син! (Кызына исемне Зөлфәт алдан сайлап куйган булган икән, гәрчә узига барганчы малай икәненә иманы камил булса да! - Г.Җ.) Гаилә альбомы белән дә Зәлия таныштыра - бусы Малат, бусы баҗай, бусы Адыл... Сары чәчле, зәңгәр күзле бу энә күзе чаклы тере курчакны чеметеп тә карыйсы килә - чын кешеме соң бу?.. «Бандит инде ул минем, - ди Зөлфәт, кызының этлекләренә өлгерә алмый интегеп, - ашама дим, ул печеньеда шоколад бар!» Инде авызына печеньены бөкләп тыккан Зәлия балконга чыгып кача, аннан әтисе кулыннан казинаки эләктереп залга йөгерә...
- Мәңге өйләнмәс кебек идем шул, - ди минем өйләнү турында төрттерүләремә Зөлфәт. - Әле кул сорап, туй көне килеп җиткәнче шикләнеп йөрдем. Ә минем кеше булмаса, ә яшәп китә алмасак, ягъни мәсәлән? Аерылып-чөерелеп йөрү минем планда юк нәрсә. Аннан яшәп киткәч аңладым - Гөлназ минеке икән. Инде интервьюларда әйткәнемчә, әни белән уртак яклары да күп булып чыкты.
- Матбугатта, Гөлназ мине ярата, мин аны хөрмәт итәм, дигән сүзләр белән башыңа тимер тарак алырга өлгердең инде син...
- Юк, мин һаман да ул «яратам, үләм» сүзләренә ышанмыйм. Нәрсә соң ул ярату? Барлыкка килә торган, аннан үтә яисә нәфрәткә күчә торган хисме? Миңа ул кирәк түгел - миңа үзем гомер буена хөрмәт итеп торырлык кадерле кеше кирәк. Хөрмәт итәм Гөлназны - ә хөрмәт яратуга караганда биш башка югары хис ул.
- Син, Гөлназга бервакытта да «яратам» дигән сүзне әйтмәдем диген тагын?
- Мин андый төчеләнүләргә чыдый алмыйм -күңел болгана башлый. Яратсаң, болай да беленә ич инде ул...
«Күз тигәндер, әйбәт яшәдек бит»
- Былтыр булган авариядән соң мин өч көнлек комадан чыккач әйткән ул бу сүзләрне, - дип сүзгә кушыла Гөлназ. - Ә мин аны хәтерләмим! Ул иҗат кешесе булса да, хис белдерми инде - корырак кеше. Мин торып йөри алмаганда хисләрен әле белгертә, игътибарын жәлләми иде - хәзер кабат үз кәлиясенә кайтып утырды.
2012 елның 5 августындагы авария Зөлфәт тормышында үзе үк бер кискен борылыш булды шул. Чаллы - Казан юлының Алабуга борылышы тирәсендә кувейтка очкан «Мицубиси Ланцер» машинасының фотоларына карап кына да йөрәк жу итеп китә...
- Яңа җәелгән асфальт иде, - дип искә ала Зөлфәт әлеге аварияне. - Сәгатенә 100 километр тизлек белән барганмындыр инде. Борылышта бер тәгәрмәч комга төште, аны асфальтка менгерүем булды, машинаны уйната башлады. Юл кырыенда метрга метрлы таш яткан икән, ул булмаса, басу юлына шуып төшеп кенә утырыр идек... Таш исә машинаның алгы бер тәгәрмәчен суырып кына алган. Ничә кат әйләнгәнбездер, хәтерләмим. Каешны ычкындырып, машинадан чыгышыма эчтә Гөлназ да юк, Зәлия дә... Бала елаган тавышка чабып, чирәмдә яткан 9 айлык кызымны таптым. Ә Гөлназ юк! Баксаң, аны кабат юлдагы асфальтка чыгарып бәргән - ул аңында түгел - башыннан шаулап кан ага иде... Икесенең дә куркынычсызлык каешлары эләкмәгән булган.
- Гөлназ аңына килгәнче, син үзең дә ярты картайдың...
- Ул өч көнне исемә дә төшерәсем килми - мин аны язмыш сынавы итеп кабул итмәдем. Үземнең хатам итеп кабул иттем. Әле бит кулымда имидән аерылмаган, ими сорап елаучы кызым да бар. Өчәүләп өч көн реанимациядә кундык. Нигә миңа берни дә булмаган, нишләп мин Гөлназ урынында түгел, дигән уйның очы-кырые юк кебек иде. Гөлназ аңына килеп сөйләшә башлагач, бәхетнең ни икәнен белгәнмендер... Аннан Алабугадан Чаллыга күчерделәр. Бер айдан, бот сөякләренә Елизаров аппаратын куйгач, Гөлназ өйгә чыкты. Рәхмәт, ул чакта дуслардан һәм туганнардан күргән игелекнең чуты-чамасы юк.
- Гөлназ, син әлеге аварияне язмыш сынавы итеп кабул иттеңме?
- Шулайдыр. Әйбәт яшәдек ич инде, кеше күзе дә тими калмагандыр. Әмма Зөлфәткә үпкәм юк - ул әлеге кыен хәлдә дә миңа терәк һәм таяныч була алды. Бергәләп җиңдек - анысы да күп нәрсә турында сөйли.
- Әлеге авариядән соң тормыш кыйммәтләренә карашым үзгәрде, - дип дәвам итә Зөлфәт. - Өч көнлек дөньяда бер-береңнең кадерен күбрәк белергә, эш дип күз тондырып чапмаска кирәк. Иң зур бәхет - парлы тормышта балаларыңның үскәнен күрә алу. Ә калганы...
Бездә - бары патриархат
- Зөлфәтнең холкына ничек түзәсең, Гөлназ?
- Әллә инде, ул әйбәт кеше - өй җанлы, кызы өчен үлеп тора, безне ышыкта яшәтә. Әле менә озакламый Биектау районындагы өебезгә күчәргә торабыз - ул аны безгә уңайлы булсын өчен бөтен шартын китереп төзеде. Ә холкы... һәрвакытта мин юл куям инде - Зөлфәт бервакытта да хаксыз була алмый. Сүзгә килсәк, компромиссны хатын-кыз эзләргә тиеш.
- Бөтен тавыш хатын-кызның теле аркасында чыга бит ул, - ди Зөлфәт үзен-үзе якларга алынып. - Ирне ир итеп тотарга да, аның сүзеннән чыкмаска кирәк.
- Бездә - патриархат, диген инде.
- Әйе, татар гаиләсендә патриархат булырга тиеш тә.
Кызы белән әвәрә килгән Зөлфәттән аерылып, Гөлназ белән серләшеп алырга да онытмадык. «Ничек итеп кул сораган иде Зөлфәт?», - дим.
- Дуслар белән ял иткәндә, безгә өйләнешергә кирәк бугай, дип сүз башлады да, шигырь белән дәвам итте:
Бир кулыңны, сандугач,
Үземә булсаң гына.
Бер чәчәктән бер чәчәккә
Кунмаслык булсаң гына.
- Иҗат кешесе белән яшәгәндә нинди алтын кагыйдәләргә таянырга кирәк, Гөлназ?
- Арага көнләшү кертмәскә тырышабыз. Аның бәйләнчек фанаткаларына игътибар итмәскә дә өйрәндем инде. Зөлфәтне аны ничек бар - шулай яратырга кирәк, мин шулай эшлим дә.
Зөлфәтләрдән мин, бәхетләренә күз тимәсен, дип кайттым. Курчак кебек матур кызларын фотога да төшермәдек - ул яктан Зөлфәт тә күз тию дигән нәрсәгә ышана икән. Ул бәләкәй тәтелдекне сөеп туеп булмый!.. Шәхси тормышы ялт итеп торганда, хәзер башы-аягы белән чумган шоумен эшенә дә вакыты калыр Зөлфәтнең. Инде ике еллап, үзе әйтмешли, җыручы һөнәреннән читләшеп, кичәләр-шәхси чаралар үткәрү белән мәшгуль егетнең ул яктан планнары зурдан. Иртәгәсен дә кайгыртып, бүгенгеңнең дә кадерен белеп яшәү - менә шунысы мөһим. Куенга кереп сөйдерүче, әтисе алдына килгән чәй эченнән күрәгә җимеше эзләүче Зәлия дә минем белән теләктәш булып чыкты - нәни кулларың белән әтиең муенына сарылудан да, әниең кулыннан тәмле аш ашаудан да зуррак бәхет була ала димени...