Татарстанда чөгә үрчетү заводы төзелә

Чөгә балыгы (стерлядь) Татарстан сулыкларындагы иң затлы һәм кыйммәтле балыклардан санала. Шуңа да ул моңарчы башлыча гел түрәләр һәм байлар табынында гына булып килде. Һәм менә, ниһаять, чөгә тиздән безнең табыннарга да эләгергә мөмкин. Әлбәттә, тиздән дигәнебез, әгәр дә Татарстанда әлеге балыкны махсус үрчетә торган завод төзелсә, билгеле. Ә андый...
Чөгә балыгы (стерлядь) Татарстан сулыкларындагы иң затлы һәм кыйммәтле балыклардан санала. Шуңа да ул моңарчы башлыча гел түрәләр һәм байлар табынында гына булып килде. Һәм менә, ниһаять, чөгә тиздән безнең табыннарга да эләгергә мөмкин. Әлбәттә, тиздән дигәнебез, әгәр дә Татарстанда әлеге балыкны махсус үрчетә торган завод төзелсә, билгеле. Ә андый проект бар. Аны әле шушы көннәрдә генә Казанга чираттагы сәфәре вакытында «Росрыболовство» җитәкчесе Андрей Крайний игълан итте. «Балык министры»ның әйтүенчә, хәтта бер генә түгел, ике завод төзеләчәк ди. Аларның берсе - стационар, ә икенчесе йөзмә булачак. Ягъни ул баржага урнаштырыла һәм бу чөгә маймычларын, кая кирәк - шунда илтеп, суга җибәрергә мөмкинлек бирә.
Дөресен әйткәндә, Татарстан һәм гомумән, Россия сулыкларында ясалма үрчетелә торган балык төрләре алай күп түгел, ике дистәдән артмый. Моңа башлыча карп семьялыгына караган балыклар: - карп, сазан, карса, толстолобик һәм башкалар керә. Шулай ук лосось һәм осетр семьялыгы балыкларын да үрчетәләр. Чөгә нәкъ менә шуларның соңгысына карый. Ул, гадәттә, Идел, Обь, Иртыш һәм Чулман елгаларында яши, осетр семьялыгындагы иң вак балык төрләреннән санала. Аның авырлыгы 0,5-2 килограмм, ә озынлыгы 0,5-0,7 метрдан да артмый. Дөрес, тарихта 16 килолы һәм озынлыгы 1 метрга җиткән чөгә балыгын тоту очрагы да билгеле.
Ә ни өчен Татарстанда нәкъ менә аны үрчетергә уйлыйлар соң? Андрей Крайний сүзләренә караганда, беренчедән, чөгә бик тиз өлгерә, ягъни чагыштырмача кыска вакыт эчендә товарлыклы балык булып җитешә. Икенчедән, ул миграцияләми: кайда дөньяга яралалар - шул мохиттә яшәргә күнеккән. Димәк, болар аны ясалма үрчетү өчен төп факторлар. Ләкин тагын шунысын да онытырга ярамый: соңгы елларда чөгә күзгә күренеп кими башлады. Гәрчә аны сәнәгать максатларында тоту инде күптән тыелган булуга да карамастан. Әлбәттә, монда браконьерларның да гаебе бар. Әмма төп сәбәп - экологиянең начараюы. Нәтиҗәдә чөгә табигый сулыкларда үрчи алмый башлады.
Тереклек дөньясы объектларын саклау һәм куллану буенча Татарстан идарәсе белгече Рамил Шәрәфетдинов әйтүенчә, чөгәне заводларда махсус үрчетү ул республика сулыкларындагы экологик балансны көйләүгә дә зур ярдәм итәчәк. Чөнки чөгә Татарстан биләмәсендә борын-борыннан яшәп килгән балык һәм аны югалту һич гафу ителмәслек нәрсә булыр иде.
Андрей Крайний сүзләренә караганда, безнең республикада стационар балык үрчетү заводы төзелешенә 900 миллион сум акча тотылачак. Ә аны кулланышка тапшыру 2013 ел азагына ниятләнгән. Хәер, республика башкаласында Универсиада объектларының нинди кызу темплар белән төзелүен истә тотканда, завод көтелгәннән иртәрәк тә сафка басарга мөмкин. Дөрес, әлегә яңа заводның кайда урнашачагы тәгаенләнмәгән. Ләкин бусы инде аның бүтән мәсьәлә. Иң мөһиме - проектның кабул ителүе.
Шунысын да әйтергә кирәк, Татарстанда балык үрчетү заводы төзү турында бу беренче генә проект түгел. «Татрыбхоз» дәүләт унитар предприятиесе андый хыял белән инде күптән янып яши. Ул хәтта әлеге максатта Балык Бистәсе районындагы Шомбыт спирт заводын да үз милкенә әйләндергән иде. «Татрыбхоз» биредә завод төзеп, анда елына 500 тонна диңгез һәм елга балыгы эшкәртергә, моннан тыш, 100 тонна чөгә балыгы һәм 1 тонна карп уылдыгы җитештерергә планлаштыра. Бу исә аңа заводны төзү өчен киткән барлык чыгымнарны да 6 ел эчендә тулысынча капларга мөмкинлек бирәчәк.
Балык үрчетү заводын төзү турында сүз узган ел азагында тагын кузгатылды. Ул чакта завод төзелешенә 2 миллиард (!) сум акча бирмәкчеләр иде хәтта. Бу, әлбәттә, инвесторлардан килергә тиешле акчаны да кертеп, билгеле. Сер түгел, мондый юмартлыкның нигезендә «Росрыболовство» белән илнең һәвәскәр балыкчылары арасында килеп туган мәгълүм киеренкелекне йомшартырга тырышу теләге дә ята. Чөнки әлеге акча, проект буенча завод бинасын төзүдән тыш, яр буйларын төзекләндерү, һәвәскәр балыкчылар өчен кечкенә кунакханәләр, автомобиль кую урыннары һәм башка шуның ише инфраструктуралар булдыруга да тотылырга тиеш иде.
Кыскасы, балык үрчетү заводын төзү хыялы инде күптән яши. Ә бик теләгәндә теләсә нинди хыялны да тормышка ашырырга була. Һәрхәлдә, республикада андый заводларны берне генә түгел, унны төзесәң дә, таманга гына туры киләчәк. Ул чагында инде чөгә, дөрестән дә, байлар табынында гына түгел, гади халыкныкында да көндәлек ризыкка әйләнергә мөмкин.
Иң мөһим һәм кызыклы язмаларны Татмедиа Telegram-каналында укыгыз
-
16 гыйнвар 2021 - 18:28Нурулла хәзрәт Зиннәтуллин: "Elvin Grey никахка кадәр Инзиләне кочакламаган да, үбешү турында әйтеп тә тормыйм" Бүген татар эстрадасының тагын бер буйдак егете гаилә корды.278702
-
16 гыйнвар 2021 - 16:25Элвин Грей өйләнә! Бүген татар эстрадасы иң көнләшерлек буйдагы белән саубуллаша. Күптән түгел ул сөйгәне, Ижау кызы Инзиләгә тәкъдим ясый һәм ул «Әйе!» дип җавап бирә!487403
-
16 гыйнвар 2021 - 14:30Рөстәм Миңнеханов җылылык өчен түләүләр буенча аңлату эшен активлаштырырга чакырды Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов декабрь аенда республика халкына җылылык өчен түләүләрнең артык килүенә игътибар итәргә, бу юнәлештә аңлатма эшләрен активрак алып барырга чакырды. Шулай ук ялгышлар булган очракта, аларны төзәтергә өндәде.199001
-
16 гыйнвар 2021 - 12:02Арчада авыру эләктергән 3000гә якын терлекне сугымга җибәрергә мәҗбүрләр Көз көне кош гриппы аркасында республиканың берничә районында җиде мең баш каз юк ителгән иде. Инде тагын бер күңелсез яңалык. Арча районының Курса-Почмак авылында урнашкан «Ак Барс» агро хуҗалыгында сыерларда туберкулез авыруы ачыкланган. Бу якынча 2800 баш сыер. Алардан башка бозаулар да бар.49800
-
16 гыйнвар 2021 - 11:52Пенсия артты. Пенсиягә чыгу яше дә артты Пенсия өлкәсендәге яңалыклар, быелга планнар хакында Татарстан пенсия бүлеге идарәчесе Эдуард Вафин еллык коллегиядә сөйләде. Бала туу, инвалидлык группасы билгеләнү, пенсиягә чыгу – менә бу өч очракта пенсия бүлеге гражданнарга дәүләт хезмәтләре сайты аша хәбәр итә. Хезмәтләр санын киләчәктә күбәйтергә җыеналар.80300
-
16 гыйнвар 2021 - 11:43Ашыгыч ярдәм: тоз белән дәвалау ысулын онытып бетермик Тозлы бәйләвечне электән үк кулланганнар. Арзан да, җайлы да ысул турында хәзерге буын исә белеп тә бетерми. Югыйсә ул бик күп чирдән файдалы.74202
-
16 гыйнвар 2021 - 10:49“Ярый әле, барыбыз да исән...”: күп балалы гаилә янгыннан соң урамда калган “Балалар!” дип уйлап куя шунда ун бала әнисе, йөрәге жу итеп. Ул арада 21 яшьлек Коля зур тәвәкәллек күрсәтеп, балалар бүлмәсенең тәрәзәсен ватып, эне- сеңелкәшләрен берәм-берәм тартып ала. Куллары пыялага киселә, пешә дә.52601
-
16 гыйнвар 2021 - 10:00Яңа ел грипп кебек: бер атнадан үзе китә (мәзәкләр) Акулалар кешеләргә сирәк һөҗүм итә башлаган. Балыклар да тәм аера шул – силикон һәм ботокска исләре китми!30800
-
16 гыйнвар 2021 - 08:10Төш нәрсә ул? (Балалар турында өлкәннәр өчен хикәя) Бүген дә, әнисе уятуга, күзләрен угалап, яткан килеш кенә сүз башлады ул. Бу сөйләшү, мәңге бетмәс төсле, әле шактый вакыт дәвам итте.29400
-
15 гыйнвар 2021 - 19:44Татарстанда Дәүләт хезмәтләре порталы аша COVID-19ка каршы вакцинациягә язылу башлана Татарстанда СОVID-19 вакцинациясе темпларын арттырырга ниятлиләр. Бу хакта Татарстан сәламәтлек саклау министрының беренче урынбасары Альмир Абашев хәбәр итте.27500
-
15 гыйнвар 2021 - 18:58Ни өчен Салих Батыев үзен башкорттан татарга үзгәртергә теләгән? Тарих фәннәре докторы Әлфия Галләмова ТАССР Югары Советы Президиумы рәисе Салих Батыевның 1960 елда документларда милләтен башкорттан татарга үзгәртүне сорап гариза язуын әйтте. Бу хакта ул Актанышта үткән «Совет чорында Башкортстан татарлары: социаль-икътисади һәм этномәдәни үсеш факторлары» конференциясендә доклады белән чыгышында сөйләде.27401
-
15 гыйнвар 2021 - 16:09Алия Иксанова - беренче! Кирово-Чепецк шәһәрендә чаңгыда шуу буенча Россия Кубогы ярышларының өченче этабы уза. Бәйгенең икенче көнендә якташыбыз Алия Иксанова Татарстан командасына алтын медаль китерде.27200
-
15 гыйнвар 2021 - 15:18Фатирдагы җылылык өчен түләү бәясе халыкның ачуын кабартты Татарстанда “коммуналь” тарифлар киләсе ярты елда үзгәрмәячәк, аннан соң арткан очракта да, татарстанлыларның күпчелеге өчен 4,4 проценттан да күтәрелмәячәк.74700
-
16 гыйнвар 2021 - 21:42Хәзрәт: "Elvin Grey никахка кадәр Инзиләне кочакламаган да, үбешү турында әйтеп тә тормыйм"
-
16 гыйнвар 2021 - 15:24Без имениМин алай дип эйтмэс идем. Язмыш. 4 аяклы ат та абына. Мин абынгангда мина 20 тугел, 25 иде. Лэкин абындым. Мин дэ баламнын китапларын гына тияп чыгып киткэн кеше.... Бэхетемэ яхшы кеше очрап аякка бастым, бер аллахы тэгалэмэ рэхмэтле. Илсиягэ дэ бары тик бэхет телим“Баланың китапларын ике пакетка тутырып, тараканлы, “съемный” квартирага чыгып киттем”
-
15 гыйнвар 2021 - 08:37Без имениКызганыч. Кичэ кич ишеткэч, ботенлэй кэефлэр китте. Балачак Ералаш белэн бэйлэнгэн. Хэзер инде балалар Ералаш карап усте... Уз традициялэренэ тугры калган, замана узгэрешлэренэ иярмэгэн кызыклы проект авторы... Тыныч йоклаБорис Грачевский вафат
-
15 гыйнвар 2021 - 01:25ТалигаДети эгоисты..о маме и не подумали..как ей жить с такой депрессией ..как с таким горем дальше жить ей???Бер-бер артлы өч үлем: сеңлесе, аның егете һәм кызның абыйсы
-
14 гыйнвар 2021 - 16:52Без имениУзе сөяркәсе бн чыгып утырсын иде сарайга.Татарстанда бер яшьлек сабый быелның иң суык төнендә сарайда кунган
-
14 гыйнвар 2021 - 10:40Без имениБирэ бит Алла Тагэлэ бала шундыйларга ,кемдер еллар буена телэп,сорап йори,котэТатарстанда бер яшьлек сабый быелның иң суык төнендә сарайда кунган
-
14 гыйнвар 2021 - 08:52Без имениУзен шунда кудырасы иде аны.Татарстанда бер яшьлек сабый быелның иң суык төнендә сарайда кунган
-
13 гыйнвар 2021 - 13:46Без имениСиноптикларга бик ышанасы килми.Рәис абый молодец!Марты җылы булса майда кар яварга бик мөмкин.Барчагызга сәламәтлек телим!Март башында ук җәй киләчәк
-
13 гыйнвар 2021 - 07:32Без имениБэхетле,тигез гомер сезгя!15 елдан соң өйләнү: ИлСаф ни өчен хатыны белән язылышмаган булган? (ЭКСКЛЮЗИВ ФОТОЛАР)
-
11 гыйнвар 2021 - 23:59Без имениЯрый исэн калганнар 🙏ходай узе саклаган 🙏"Бала бозлы суга төшеп китте...": тюбингта шуганда булган фаҗига
-
12 гыйнвар 2021 - 06:15Без имениРэхмэт Зифа Кадыйровага мин бик яратып укыйм анын язган эсэрлэренРаил Садриев Зифа Кадыйрованың популярлык серен ачты
-
11 гыйнвар 2021 - 10:42Без имениурыннары ожмахта булсын!ТАССРның атказанган артисты Хәдичә Гыйниятова вафат
-
11 гыйнвар 2021 - 09:20Без имениБу бер генэ очрак тугелдер,кешенен 15 проценты тирэн йокыга киткэн хэлендэ : я ярыла, я кумелэ торгандыр .Моны поталогоанатомнар белэдер.Шундый Уй килде башка.Өч көн моргта яткан мәет уянып чыккан
-
6 гыйнвар 2021 - 09:22Һәр эшсезгә – бер эш урыны. Эш юк диючеләргә җавап Үзизоляция вакытында кайбер оешмалар ябылып тору сәбәпле, күп кеше эшсез калды. Хәзер бу өлкәдә тотрыклылык урнашканмы? Татарстанның Хезмәт, эш белән тәэмин итү һәм социаль яклау министры Эльмира Зарипова белән шул хакта сөйләштек.66000
-
15 декабрь 2020 - 08:55«Соңгы рейс» дип әйтергә ярамый! “Балачактан ук мин бик кызыксынучан идем. Чит илләр, дөньякүләм вакыйгалар, яңалыклар белән һәрдаим танышып барырга, шулай ук төрле китаплар укырга яраттым. Гаҗәп, әмма инглиз телен дә үзем теләп өстәмә үзләштердем... Чит илләргә сәяхәт итү исә иң төп хыялым иде!” – дип тезеп китте балачак хыялларына тугры калган стюардесса Энҗе Хабибуллина.190803
-
5 декабрь 2020 - 13:44Психолог Зөлфия Максутова: «Нормаль ир кешенең социаль челтәрдә гәпләшеп утырырга вакыты да, теләге дә булмый...» Кем дә булса яза башлаганнан соң аның чыннан да очрашу, танышу нияте бармы, әллә чиксез хат язышулар белән башыгызны гына катырырга телиме икәнен ничек ачыкларга соң? Әгәр ике-өч көн язышканнан соң сезне очрашырга чакырмасалар, араны өзәргә тырышыгыз. Бик еракта яшәүчеләр генә искәрмә булырга мөмкин...628404
-
16 гыйнвар 2021 - 14:30Рөстәм Миңнеханов җылылык өчен түләүләр буенча аңлату эшен активлаштырырга чакырдыТатарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов декабрь аенда республика халкына җылылык өчен түләүләрнең артык килүенә игътибар итәргә, бу юнәлештә аңлатма эшләрен активрак алып барырга чакырды. Шулай ук ялгышлар булган очракта, аларны төзәтергә өндәде.199101
-
16 гыйнвар 2021 - 18:28Нурулла хәзрәт Зиннәтуллин: "Elvin Grey никахка кадәр Инзиләне кочакламаган да, үбешү турында әйтеп тә тормыйм" Бүген татар эстрадасының тагын бер буйдак егете гаилә корды.278702
-
10 гыйнвар 2021 - 09:14“Без белмәдек!”: пособие алучылар да, күләме дә арта РФ Хезмәт һәм социаль яклау министрлыгы 3 яшьтән 7 яшькә кадәрле балаларга айлык пособие күләмен билгеләүнең яңа алгоритмнарын эшләгән. Министрлык 2021 елда һәр төбәктә дә мондый төр түләүләрне өч этаплы ясарга тәкъдим итә. Пособие күләме гаилә кеременә бәйле булачак.228300
-
10 гыйнвар 2021 - 09:19"Иптәш нәчәлник": "арпаны бодайдан да аера белми, но командовать итәргә ярата!" Гадел җитәкчеләр булыйк! Таләпчән, шул ук вакытта, кешелекле җитәкчеләр булыйк. Кәеф булмаса да, авыр сүз әйтеп хезмәткәрләрне, хезмәттәшләрне рәнҗетмик. Кеше булыйк...201703
-
10 гыйнвар 2021 - 09:52Гөлназ Сәфәрова беренче үбешүе һәм кызлар белән сугышуы хакында сөйләде Танылган алып баручы Гөлназ Сәфәрова социаль челтәрдә язылучылары сорауларына җавап биргәндә, үзе турында шаккатыргыч фактларны ачты.179401
-
10 гыйнвар 2021 - 11:06Рузилә Хәбибулина: “Җырчы булып китмәвемә үкенмим” Шушы көннәрдә социаль челтәрләрдә бер ханымның шәл бәйләгәндә гармунга кушылып моңлы итеп җырлаган видеосы таралды. Интернеттан кулланучылар аның искиткеч тавыш белән җырлавына сокланып, сәхнә түрендә торырлык җырчы бу дип бәяләделәр.118005
© ТАТМЕДИА. Все материалы, размещенные на сайте, защищены законом.
Перепечатка, воспроизведение и распространение в любом объеме информации,
размещенной на сайте, возможна только с письменного согласия редакций СМИ.
При поддержке Республиканского агентства по печати и массовым коммуникациям «ТАТМЕДИА».
Наименование СМИ: Шахри Казан (Город Казань)
№ свидетельства о регистрации СМИ, дата: Эл №ФС77-47630 от 06.12.2011
выдано Федеральной службой по надзору в сфере связи,
информационных технологий и массовых коммуникаций
ФИО главного редактора: Сабиров Радик Рашидович
Адрес редакции: 420066, г. Казань, ул. Декабристов, д. 2
Телефон редакции: (843) 222-05-41, 8 (917) 851-69-62
Политика о персональных данных
Антикоррупционная политика