«35 яшькә кадәр бер-беребезгә игътибар да итмәдек: аңа – чыгучы, миңа өйләнүче булмады»

Кая барса да, журналист халкы язарына җим эзли бит инде ул. Көтеп торучы кеше булмагач, урамда очраган бер кешегә сүз катасың. Бу юлы «Театр» дип язып куелган ике катлы зур матур бинага керәсе иттек. Гадәттә, журналистларга шикләнеп карыйлар, тел яшерүчеләр дә бар. Ә монда исә безне күптән көтелгән кунаклар кебек каршы алдылар. Бигрәк тә шунысы ошады: алар ике сүзнең берендә сиңа «бәгырь» дип эндәшәләр.

Ишек төбеннән үк авыл халкы, аның көнкүреше турында сөйләп, клуб бинасы белән таныштырып чыккач, авылның активисты Фәридә безне, машинасына утыр­тып, авылларын күрсәтергә алып чыгып китте. Бөтен авылдашлары турында сөйләп каласы, чишмәләрен дә, асфальтланган юлларын да күрсәтәсе килә. Рәхәтләнеп, тәмләп сөйли генә башлый, телефоны шалтырый, тагын сүзгә керешеп кенә китә, тагын кемдер шалтырата. Сөйләшү барышында авыл халкы белән сөйләшкәнлеге аңлашыла.

– Мин бит – авылның диспетчеры. Авылны, кешеләрне бик яратам. Аралашырга да яраткач, кемнең нинди соравы бар, һәр кеше үз йомышы белән миңа шалтырата. Авыл җитәкчесе Лилия дә, синең кебек авыл җанлы дүрт-биш «җүләр» булса иде, ди. авылны минем кебек яратучы юктыр ул, – дип сөйли ул безгә, юлда очраган һәр кеше белән исәнләшеп, хәл белешергә дә онытмый.

Сүз ара сүз китеп, үзләренең күп итеп чебеш үстереп сатулары турында белеп алабыз. Башта эре терлек үстергәннәр. Шул акчага яңа йорт төзеп чыкканнар. Аннары меңәр баш каз үстергәннәр, соңгы өч елда чебешкә күчкәннәр. Быел аларның санын 3200 башка кадәр җиткергәннәр. Бер көнлекләрен алып үстерәләр икән.
– Барысын берьюлы алып кайтмыйбыз, 200әр итеп партияләп алабыз. 1000 чебешне бер айга җиткереп саттык, калган 2000нән артыгын үстереп сатабыз. Көненә 80 чебеш тә суйганыбыз бар. Өмәгә туганнарым килә, без бик тату гаилә. Алты килендәшем генә бар минем, – дип горурланып әйтеп куя ул.

Үз урамнары аша үткәндә, өйләрен күрсәтергә дә алып керде. Шуның кадәр чебешне ничек үстереп бетерәләр икән дип шаккаткан идек, Шәвәлиевләрнең эше ул гына түгел икән. Фәридә үзе клубта, ире Илдар май комбинатында эшли. Җәй көне күп итеп виктория җиләге үстереп саталар, аннары кура җиләге өлгерә. Анысын да рәт-рәт күп итеп утыртканнар. Быел гына да 120 кг виктория, 200 кг кура җиләге сатканнар. Бакчада 30 төп алмагач, берничә сорт виноград үсеп утыра. Ә капка төпләре чәчәккә күмелгән.
Ял итәргә дә вакыт табалар. Кыш көне атна саен чаңгыда йөриләр, Казанга концерт-театр­ларга, спорт ярышларын карарга да килеп китәләр.

– Эре терлекне тот­ма­выбыз­ның төп сәбәбе – кыш көне аларны калдырып, ял итәргә китеп булмый. Без ял итәргә чит илләргә дә йөреп торабыз бит, – ди Фәридә.
Өйләрендә берничә баян тора, синтезаторлары да бар. Әкренләп шуларда уйнарга өйрәнәм әле, ди.
Илдар белән Фәридә сыйныфташлар булып чыкты. Илдар – югары белемле мал табибы, Фәридә зоотехниклык­ка укыган. Икесе дә бер колхозда эшләгәннәр.

– 35 яшькә кадәр бер-беребезгә игътибар да итмәдек. Аңа чыгучы булмады, миңа өйләнүче булмады, – дип көлдерә безне Фәридә. – Миннән дә бәхетле хатын юк, Илдар бик җайлы, яхшы күңелле кеше булып чыкты. Бер-беребезне санлап торабыз.
Фәридә оста прораб та икән әле. Туганнары йорт салганда, баш командующий ул булган. Төзелеш материалларын шулкадәр дөрес исәпләгән, бер йортны төзеп бетергәндә, алты кирпеч кенә артып калды, ди.

Авыл өчен үлеп торган ихлас күңелле Шәвәлиевләр белән аралашканнан соң, безнең дә күңелебез сафланып киткәндәй булды. Фәридәнең кызык итеп әйткән сүзләрен юл буе искә төшереп, аңардан алган рәхәт җылылык белән Казанга кайтып киттек.

Лаеш, Кече Елга