Искәндәр Әхмәдов: «Татарстанда үз урынымны таптым»

Искәндәр Әхмәдов - милләт өчен чын күңелдән борчылып, татарның киләчәге өчен сүз белән генә түгел, ә эш белән гамәл кылучылардан. Заманында Татарстаннан бик еракта - Томск каласында яшәсә дә, татар телен камил белгән бу егеткә бик аптыраган идем мин. Сәясәтне дә, милли мәсьәләләрне дә яхшы белә, чиста сөйләшә, һәр нәрсәгә үз карашы бар. Бүген ул Казанда яши.

- Җылы сүзләрегез өчен чын күңелдән рәхмәт, Илфак абый. Сез әйт­кән тамырлар, һичшиксез, гаиләмдә. Әти-әнием, абыем, апам һәм туганнан туганнар, башка туганнар татар булуларына бик горур. Шул ук вакытта бу «тупас» милләтчелек дип әйтә алмыйм, чөнки туганнарым миңа әйткәнчә, милләтебез үзе күренекле һәм көчле, шул ук вакытта без, халык буларак, зуррак булган берлегенең бер өлеше булып торабыз. Элек ул Совет Союзы, хәзер исә Евразия, Россия, Төрки дөнья дип әйтергә була.

- Белүегезчә, ул чакта борынгы Болгарны торгыза башладылар. Мин Минтимер Шәриповичка хат яздым һәм мин язган хатта борынгы Болгарны Алтын Урда, Җуҗи олысы мирасы буларак танытырга чакырдым. Чөнки, ничек кенә булмасын, Болгардагы бар борынгы ядкәрләр XIII-XVI гасырларда корылган. Очрашуыбыз, нигездә, ошбу мәсьәләгә багышланган иде. Аңа проектымны тәкъдим иттем, «Болгар - Алтын Урда мирасы һәм Бату хан ныгытмасы» исемле.

Хәзер исә Болгарда һәр кеше үзенә якын булганнарын таба ала, мәсәлән, Идел Болгариясе, Алтын Урда, Казан ханлыгы, Рус империясе чорларын чагылдыручы мирасны. Һәм мин шәхсән шуның өчен Президентыбыз Рөстәм Миңнеханов һәм Дәүләт киңәшчесе Минтимер Шәймиевкә бик рәхмәтлемен.

- Әлбәттә... Кремльдә аның белән очрашу - гади вакыйга түгелдер. Мин кешеләр белән кешеләрчә аралашырга тырышам, чөнки статус иң мөһиме түгел. Иң мөһиме - лаеклы кеше булу. Ходай алдында бар адәмнәр тигез хокуклы.

- Әйе, мин Кырым Рес­публикасындагы Татарстан Рес­публикасы Даими вәкиллегендә эшләдем, тарихи вакыйгаларда катнаштым. Татарстан Кырым ярымутравында искиткеч зур роль уйнады, кырымтатарларга кулын сузып, тугандаш халкына ярдәм итеп, бөек юлга басты, яңа баскычка күтәрелде. Татарстан Президенты бу эштә искиткеч зур роль уйнады...

Кырымтатар халкы татарлар өчен иң якын, тугандаш, бертуган халык булып тора.

Әлбәттә, Татарстан кырымтатарларга бер үрнәктер, чөнки Татарстаныбыз милли республика, уңышлы, мегапроектлар гамәлгә ашыручы, шул ук вакытта кырымтатарлар безнең өчен да үрнәк, чөнки бик көчле, зыялы халык ул.

Аннары... Без хәзер яңадан бер илдә яшибез һәм тагы да якынрак булу өчен, бар шартларга иябез.

- Сизгәнем юк... Әлбәттә, башка карашта булган кешеләр да бар, аларның кайберәүләре комачау­ларга тырыштылар, әмма кырымтатар галиме Гуливер Алтын әйткәнчә, татарлар ошамыйлар икән, аларны XIII гасырда басарга кирәк иде...

- Күбрәк бала табарга һәм аларны балачактан милли рухта тәрбияләргә, лаеклы үрнәкләрне күрсәтергә, республикабызны тагы да көчлерәк итәргә, тарихыбызны мескенлек язмасы дип түгел, ә бөек дәүләтләр төзегән һәм матур мәдәниятен булдырган халык тарихы итеп күрсәтергә кирәк.

- Таптым дип уйлыйм. Чөнки Татарстан - туган җирем. Һәм... татарлар Евразия, Россия киңлекләрендә җирле халык, бу безнең йортыбыз, шуңа күрә мин илебезнең теләсә кайсы урынында яши алам. Бу минем конституцион хокукым һәм мин бу хокукымнан файдалана алам.

- Көнбатыш Себердә татарлар җирле халык, тупланып яшиләр, алар көчле позициягә ия. Томск өлкәсе турында әйткәндә, анда татарларга хөрмәт белән карыйлар, бар өлкәләрдә күренекле милләттәшләребез хезмәт итә. Сүз уңаеннан, Татар мәдәнияте актив эшли, ул тулысынча дәүләт өлкә бюджетыннан финанслана. Булдырабыз...

- Милләтемә, Ватаныма, гаи­­ләмә яңа дәрәҗәдә хезмәт итәр идем. Алла боерса, шуны эшләячәкмен.