Татар егете Эдуард Латыйпов – бөтен дөнья кешесе ул

Эдуард Белоруссиянең Гродно шәһәрендә туган булса да, үзебезнең Камышлы егете ул. Белоруссиядә аның әнисе яшәгән, ә булачак әтисе Ратмил Латыйпов анда хәрби хезмәттә булган. Шулай итеп, Ратмил хәрби хезмәттә вакытта өйләнә, хатынын һәм малаен туган авылына алып кайта. Эдуардның балачагы һәм үсмер еллары Камышлыда үтә. Билгеле булганча, Камышлы якларында чаңгы спорты үсештә. Беренче тренеры Марат Шәвәлиев та, спортның кышкы төрләре фанаты буларак, авылның чаңгы юлыннан заман таләпләренә җавап бирә торган тренировка үзәге оештыра. Чаңгычылар әйдәп баручы фирмаларның профессиональ инвентарен кулланып шуалар. Хәтта шәһәр спортчылары да Камышлы чаңгыларына кызыгып карыйлар. Ә соңгы елларда биредә балалар өчен чаңгы-биатлон комплексы да булдырылды инде. Ләкин Латыйпов заманында ак кар өстеннән үзләре салган чаңгы юлы буйлап чабарга туры килә. Күп вакытта чаңгы таккан Латыйповның машина юлы буйлап күрше авылларны әйләнеп кайтуын күрәләр.

Егетнең беренче җиңүләре дә җирле ярышларда һәм “Лыжня России” кроссында яулана. Көче һәм осталыгы үскән саен ул югарырак дәрәҗәдәге ярышларда катнашырга омтыла. Ә берзаман үзен биатлонда сынап карарга була. Ул вакытта спортның бу төре Камышлыда түгел, Самарада да булмый әле. Ләкин яшүсмер Иван Черезов, Дмитрий Ярошенко һәм Максим Чудов кебек танылган спортчыларның уңышларына карап рухлана. Чудов Уфа спортсмены булганлыктан, ул Уфага китәргә карар кыла. Әти-әнисе дә моңа каршы килмиләр, әле бик яшь булуына карамастан, Уфага җибәрәләр һәм, озак та үтмәстән, Эдуард җыелма командага эләгә... Беренче халыкара ярышлар эстафетасында 19 яшьлек якташыбыз 18нче булып килә.

Биатлонда Латыйповның беренче тренеры – Валерий Мишингин. Ул, егеттә көч тә, гайрәт тә булуын күреп, аны ашыктырмыйча гына җиңүләргә әзерли башлый. Беренче елларда Эдуард призлы урыннар яуламаса да, фамилиясе дикторлар теленнән төшми.

Һәм менә, ниһаять, беренче зур җиңүләр. 2019 елның мартында Красноярскида узган Универсиадада Россия биатлонистлары бөтен пьедесталны биләп алдылар. Эдуард Латыйпов эзәрлекләү чабышында – бронза, спринтта – алтын, 20 километрлы шәхси ярышта көмеш медальләргә лаек булды. Кызганычка, соңгы 43 Кубок ярышларында безнекеләр пьедесталга күтәрелә алмадылар.

Дөнья чемпионатындагы әлеге эстафета да безнең команда өчен башта өметсез булып күренде. Беренче этапта тугызынчы булып килгән Ульяна Кайшева эстафетаны Светлана Мироновага тапшыргач, Светлана алга ыргылды. Ул ятып та, басып та төз атты, трассада да тизлеген югалтмады һәм, команданы беренче урынга чыгарып, эстафетаны Логиновка бирде.

Александрга исә ятып атканда да, басып атканда да артык патрон кулланырга туры килде, ләкин ул шуу буенча лидерлыкны югалтмады. Шуңа күрә эстафетаның соңгы этабына чыккан Эдуард Латыйпов норвежецтан 3,6 секундага алдарак старт алды. Эстафета өчен бөтен җаваплылык Эдуард өстенә төште. Ә шулай да ул чабышны бик зур тизлектә башламады һәм конкурентларга бераз аңа якынаерга мөмкинлек бирде. Һәм бу иң яхшы стратегия булып чыкты. Ул ятып атуны тиз тотты һәм беренче әйләнештә югалткан секундаларын шунда ук кире кайтарды. Ә соңгы атуы тамашачыларның нервлар киеренкелеген уйнатты – Латыйпов ике мәртәбә мишеньгә тия алмады. Бетте, без тагын медальсез калабыз инде дип торганда, конкурентларның да күпчелеге мишеньгә тия алмавы ачыкланды. Тик Кентена Фийона Майе гына, Норвегия белән Россиядән 10 секунд вакыт отып, беренче булып соңгы әйләнешкә чыкты. Эдуард белән Легрейд аның артыннан ыргылдылар һәм юл уртасында французны узып киттеләр. Алдарак немецка штраф салынган булып, ул әле тагын бер түгәрәк әйләнергә тиеш иде.  Болай булгач, медаль Россиядән беркая да китмәс дип, спорт комментаторы: “Эдик! Эдик! Давааай!” – дип кычкыра башлады. Ләкин Латыйповның Легрейд белән Фийон Майены финишта ботарлап ташлый алуына беркем дә ышанмады. Шулай да Эдуард тауга менгәндә французны узып китте, ә финиш күренгәч, спринтер тизлегендә Стурлу Холма Легрейдны узып, Россиягә көтелгән җиңү китерде. Моңа кадәр 43 җиңелү татыган Россия командасы илебездә биатлон булуын раслады.

Афәрин, Эдуард! Без җиңүләрең белән горурланабыз! Син инде Белоруссия, Самара өлкәсе һәм Башкортостан егете генә түгел, син бөтен дөнья кешесе биеклегенә күтәрелдең.

Эльмира Шәвәлиева,
“Бердәмлек”, (САМАРА)