Матбугат чараларына һәр ай саен язылырга мөмкин

Дөрес, басмаларның күбесе шәхси. Бу берникадәр сыйфатка зыян китергән очраклар да бар. Монысы икенче мәсьәлә инде.
Басма матбугат үлә, бетә, дигән “диагноз”ны моннан ун еллар элек куйганнар иде. Шулай булуга карамастан, җитәкчеләр дә, журналистлар да милли матбугатны яшәтү өчен тырыша. Укучы өчен сайлау мөмкинлеге булу да әйбәт. Ни дисәң дә, бездә бит сүз иреге!

Шунысы гына күңелне тырный: басма матбугатны яздырып алырга ашыгучылар күп түгел. Хәтерлим, әле мин бала вакытта хат ташучы апаның сумкасы бик дәү була иде. Безнең өйгә генә дә җиде-сигез газета, өч-дүрт журнал килде. Хәзер дә килә, әмма инде ул кадәр түгел. Хат ташучы апаның да букчасы инде юкарды.
Сүзебез татар басмалары тиражлары хакында. Ай авыр булды бу язылу кампаниясе. Халык арасында йөреп булмый, кеше кешедән курка торган заман җитте бит. Шулай да бирешмәдек. Тырыштык.

“Шәһри Казан” газетасы, мисал өчен быел укучылары санын арттыруга иреште. Басмабызның гомуми тиражы 6753кә җитте. Авыр вакытларда “Шәһри Казан”нан аерылмаганыгыз өчен рәхмәт сезгә!
Дәүләт басмалары арасында иң күп тираж “Ватаным Татарстан” газетасыныкы. Атнага дүрт тапкыр чыга торган газетаның гомуми тиражы 19183 данә дип күрсәтелгән.
Заманында йөз меңләгән  укучысы булган “Татарстан яшьләре” газетасы Яңа елга 5935 укучы белән кергән. Интернет мәгълүматларга ышансак, 1990 елларга газета тиражы 300 000 данәгә җиткән. 2017 елның августында исә газетаның тиражы 8 430 данә тәшкил иткән.
Атнага бер чыга торган “Мәдәни җомга” басмасы 2021 елның беренче яртыеллыгында 2950 укучы яздыра икән.
Басма матбугат базарында шәхси газеталар моннан 20 еллар элек барлыкка килгән иде. Бәйсез һәм халыкчан булулары белән алар халыкның күңелен тиз яулап алды. Хәзер дә бу тенденция саклана дияргә мөмкин.

Мәскәүдә нәшер ителгән “Журналист” журналында 2020 елда Россиядә тиражлары үсеш кичергән басма матбугат рейтингы төзелгән. Татарстаннан “Акчарлак” һәм “Ирек мәйданы” газеталары беренче егермелеккә кергән. Рейтинг Матбугат индустриясе предприятиеләре берлеге вице-президенты, Журналистлар берлеге әгъзасы Александр Оськин авторлыгында бирелгән.

2021 елда “Акчарлак”ның гомуми  тиражы 37735 данә исәпләнә. “Ирек мәйдан” 37955  тираж белән чыга.
Без районнарда, авылларда йөргәндә кайсы газетадан икәнебезне белгәннән соң: “Без “Ясминә”гә язылабыз шул”, – диючеләр шактый булды. Дөресен генә әйткәндә, бу басма белән шул халык арасында йөргәндә таныштык. Казанга кайткач, киосклардан эзләп табып, укыштыргаладык та. (Сез матбугат үлә дисез! Мондый көндәшлек булгандамы?!) Тиражы күпләр кызыгырлык — 30900 данә!

Атаклы Искәндәр Сираҗи газетасы да укучылар өчен кызыклы булып кала бирә. Быел бу басма 7200 кешенең йортына килә.
“Безнең гәҗит”  чыга башлаганга гыйнвар аенда 18 ел тула. “Үткен” басманың тиражы 11360 данә тәшкил итә.
P.S. Киләсе саннарда Татарстанда чыга торган журналларга һәм интернет сайтларга да күзәтү ясарбыз.

Лилия ЛОКМАНОВА.