Кайсы алтын пробасы кыйммәтрәк?

Алтынның төрләре ничек барлыкка килә?
Чиста һәм иң кыйммәтле алтын булып ачык сары төстәге йомшак металл санала. Шулкадәр йомшак ки, аннан озакка еллар буена кулланырлык бизәнү әйберләре ясап булмый. Алар бөгелә һәм җиңел тырнала. Аны нык итү һәм төрле төсле итү өчен, башка металлар – лигатура белән белән катнаштыралар:

1. Көмеш эретмәне яктырта, аны тонык сары яки хәтта яшел төслерәк һәм тагын да сыгылмалырак итә ала. 
2. Бакыр кызгылт яки алсу төс бирә һәм катылыгын арттыра.
3. Палладий яки платина ак төскә буяп, эрү температурасын күтәрәл һәм ныклык бирә.
4. Никель һәм цинкны шулай ук аклык бирү өчен кулланалар - алар эретмәне каты, ләкин җиңел эрүчән итәләр.

Төс һәм проба бер-берсенә берничек тә бәйле түгел. Россиядә барыннан да ешрак 585-нче, кайчакта 375-нче пробалы алтын саталар. Димәк, металлда 58,5 яки 37,5% чиста металл, ә калганы – өстәмәләр. Һәм менә бу өстәмәләрнең составлары һәм кыйммәтлеге төрле булырга мөмкин. 585-нче пробадан кыйммәтрәге 999-нчы пробалы алтын санала. Ләкин аны ювелир өлкәдә кулланмыйлар. Бары тик банк, инвестиция (слиткалар, тәңкәләр) өлкәсендә генә кулланалар.

Аермалары нидән гыйбарәт?
Кайсы алтын пробасы кыйммәтрәк икәнен ачыкладык. Әмма кызыл алтын сарыдан проба белән түгел, ә өстәмәләр составы белән аерыла.
Кызыл металлда төп легирлаучы компонент, ягъни өстәмә — бакыр. Мәсәлән, 585-нче пробаның популяр эретмәсендә якынча 33,5% бакыр һәм 8% көмеш булырга мөмкин. Нык һәм озак вакытка чыдамлыгы белән аерылып тора. Шуңа күрә аны никах балдаклары һәм башка көндәлек бизәнү әйберләре өчен кулланалар.

Асылташларны, бигрәк тә Рубин, зөбәрҗәт һәм бриллиантларны төрле төсле итү өчен кулланыла торган җылы, бай төс. Эретмә бик сыгылмалы булганга, аннан катлаулы һәм челтәрле эшләнмәләр ясарга була. Бу эретмә Россиядә һәм постсовет киңлегендә киң таралган.

Сары төс. Бу очракта чиста металл төсен сакларга, әмма шул ук вакытта аны сыекландырырга тырышалар. Бу алтынның физик сыйфатларын яхшырту өчен эшләнә. Гадәттә көмеш белән бакырның тигез өлешләрен өстиләр.

Сары алтынны барыннан да бигрәк «чынбарлыкка» охшаганлыгы һәм теләсә нинди бизәкләр белән яхшы ярашуы өчен бәялиләр. Моннан тыш, ул вакыт узу белән тоныкланмый, тутыкмый һәм коррозиягә бирешми. 999-нчы пробалы гадәти сары алтын акка караганда кыйммәтрәк.

Ак төстәге алтын. Эретмә ак төсне аңа палладий, платина, никель яки цинк кушудан барлыкка килә. Палладий һәм платина күпкә кыйммәтрәк, ләкин эретмәне сыйфатлырак һәм гипоаллергенлы итәләр. Никель арзанрак, ләкин аңа аллергия була. Ак алтын сарыдан кыйммәтрәк, чөнки палладий һәм платина көмеш һәм бакырдан кыйммәтрәк. 

Саклар өчен нинди алтын сатып алырга?
Әгәр сезнең максат бизәк түгел, ә ышанычлы капитал икән, төснең әһәмияте юк. Кайсы алтын кыйммәтрәк икәнен проба билгели. Инвестицияләр өчен иң кулае — 999 нчы пробалы алтын. Шулай ук инвестиция тәңкәләрен сатып алырга мөмкин.

Җитди минус: кечкенә генә тырналу да тимернең яки тәңкәнең бәясен нык төшерергә мөмкин. Аларны оста итеп сакларга кирәк, өстәвенә сатып алу һәм сату вакытында бәядәге аерма 10-20% ка җитәргә мөмкин.

Бу кимчелекләрдән ОМС — банктагы металл счеты коткара ала. Бу – валюта кертеменең аналогы, валюта урынына куланыла торган кыйммәтле металл.

Лилия Яфизова