«Оятсыз варварлар! Гөмбәләрне кешечә җыеп булмый идеме?»

Гүя үзләре алдыма тезелеп чыгып басып, модалы эшләпәләрен кыегайтып, күземә туп-туры карап: “Апа-җаным, без монда! Үрелеп алырга, кәрҗинеңә кисеп салырга иренмә генә! Юкса, кортлап, череп харап булабыз бит!” - дип әйтәләр сыман.

Узган атнада ирем белән җиләккә дип чыгып киттек. Яшь каенлыкка кереп басуым булды, аяк астымда диярлек берсеннән-берсе матур, тыгыз тәнле, коңгырт эшләпәле, зифа буйлы гүзәлкәйләр – каен гөмбәләре тезелешеп тора. Ара-тирә юан корсаклы, шома тәнле ак гөмбәләр дә күренә. Инде нишләргә? Машинада кәрҗин дә, пычак та юк. 5 литрлы пластик чиләкләргә күпме генә гөмбә сыя соң? Бәхеткә күрәдер, машина багажнигында алагаем зур бер данә, аннан кечерәк ике пластик ящик бар икән. Болай булгач, гөмбәсез кайтмаячакбыз!

Пычак булмаганга күрә, гөмбәләрне үзләре үскән туфрагыннан борып кына чыгарырга туры килде. Үзем җыям, үзем уңайсызланам. Тамырларыннан саклык белән генә кисеп алып җыярга күнеккәнмен бит. Төпләрен туфракта калдыра алмавыма эчем поша. Ике сәгать эчендә багажникны шыгырдап торган каен гөмбәсе белән тутырдык. Юл уңаеннан кибеткә кереп, пычак сатып алдык. Базар мәйданында беребез гөмбәләрне чистартып тора, икенчебез сата. Бәясен кыйммәт куймадык. “Аллаһ биргән хәзинәдән башкалар да рәхәтләнсен, безгә савабы булыр”, - дип елмаям.

Яныбызга бер юан марҗа килеп туктады. “Оятсыз варварлар! Гөмбәләрне кешечә җыеп булмый идеме? Төбе-тамыры белән умырганнар, ахмаклар”, - дип безне сүгәргә керешкәч, оятымнан җир тишегенә кереп китәрдәй булдым. Кызарындым, бүртендем, ул чакта ситуацияне аңлатып, кайтарып сүз әйтергә хәлемнән килмәде.

Бер чиләк гөмбәне үзебезгә калдырып, калганын сатып, кич кенә дачага кайтып кердек. Газ өстендәге кәстрүлдә гөмбәм кайный торган арада, телефонны кабыздым. “Тик-ток”ны ачсам, “Поющий грибник” дигән видеоязма күрсәтәләр. Сөйкемле генә белгеч ханым гөмбәләр белән тәфсилләп таныштыра. Үзе дә тапкан гөмбәләрен минем сыман җирдән борып кына ала. Әйтерсең, сөйкемле ханым минем уйларымны “укыды”.

- Гөмбәне кисеп җыймавыма аптырамагыз. Аның тамырлары булмый.Ул эшләпәсе астындагы споралары ярдәмендә үрчи. Аны тирәндәге агач тамырларына юка пәрәвез сыман уралган, алагаем зур мәйданнарны биләгән мицелий катламы тукландыра. Гөмбәләрнең аерым бер төрдәге агачлар әйләнә-тирәсендә үсүе очраклы хәл түгел. Бу ике төр үзара ярдәмләшә, симбиоз хасыйл итә,- дип сөйләп, мине шатландырды.

Хәмидә Гарипова.Казан