Каракүл фаҗигасы: “Ахырзаманны күрдек...”

Татар төбәкчеләренең Омск якларына сәяхәте вакытында фаҗига кичергән Каракүл авылында булырга туры килде.

– Бозаулар, песиләр кычкырып янды, көтүдә булган мал-туар гына исән калды, – диләр, бу чакларны көрсенеп искә төшереп авыл халкы. – Ярый инде, үзебез барыбыз да исән калдык, үлем-китем булмады.

Авыл урамына уртасына төшеп, ике яклап ялкын йортларны ялмап йотып барган. Балалар булмаудан ябылган булса да, административ үзәк ролен үтәгән мәктәп бинасы да, кибет тә көлгә әйләнгән.

– Ахырзаманны күрдек ... – ди Каракүл кешеләре. Җитмәсә, ул көнне нык җилле булган, шуңа да ялкынга гайрәтен күрсәтергә җай чыккан. Егермегә якын гаилә йорт-каралтысыз калган. Урман эчендә утырган булгач, монда йортлар агачтан. Ә быелгы эссе коры елда агач шырпы кебек дөрләп яна шул инде. Аннары газ булмагач, өйләрдә газ баллоннары булган, алар да шартлап янгынны көчәйткән.

Ерак Себернең татар авылына килгән бу афәт дөньяга сибелеп яшәгән милләттәшләребезне битараф калдырмаган. Һәркем ярдәм кулын сузарга ашыккан. Беречеләрдән булы,. республикабыз президенты Рөстәм Миңнеханов өч миллион сум җибәргән. Кулы җиңел булган. 10 миллион сумлап җыелган. Өлкә губернаторы да ярдәм иткән. Төркиядән дә җибәргәннәр. (Монысы да гаҗәп түгел. Каракүл авылы кешеләре узган гасыр башында Төркиягә китеп, мең бәлаләр белән барып җитеп, анда авыл төзеп, Каракүл урамы барлыкка китергәннәр.) Аннары инде шул акчаны йортсыз калганнарга бүлеп биреп, алар туганнары,балалары белән яңа өй салу хәстәренә керешкән.

З60 еллык бу татар авылы шушы ут афәте аркасында тәмам бетеп таралырга да мөмкин иде. Ләкин: “Монда тудык, монда үстек, мондадыр безнең әҗәл...”

– дип авыл халкы бик мөһим карарга килгәннәр һәм туган авылларын саклап калганнар. Хәзер Каракүлдә тугыз яңа йорт авылны бизәп тора. Унынчысы да төзелеп килә.

Каракүл фаҗигасы татар халкының бердәм, ярдәмчел булуын бар дөньяга күрсәтте. Тик шулай да милләттәшләребез яшәгән мондый авыл-салаларда бүтән мондый афәтләр: су басулар, янгыннар булмасын иде инде.

Фото: 55.mchs.gov.ru