Исем китми читтә үскән әфлисунга, бананга...

Яз көне организмыбыз витаминнарга аеруча кытлык кичерә. Үзебезнең бакчада үстерелеп, көздән бирле сакланып килгән яшелчә һәм җиләк-җимешләребездәге витаминнар да югала бара. Чит илдән китерелгәннәрен алырга куркабыз, аларга, яхшы саклансыннар һәм матур күренсеннәр өчен, махсус эремә сиптерәләр. Әйтүләренчә, алар алма белән цитруслыларга күбрәк сиптерелә икән. Шулай булгач, витаминнарны каян алырга соң?...
Әлеге сораулар белән без халык табибы, үләннәр белән дәвалаучы Фирая ЗАХАРОВАга мөрәҗәгать иттек.
- Соңгы елларда авитаминоз, әлбәттә, сирәк була торган күренеш. Тавык күзе, цинга, рахит һәм пеллагра авырулары акрынлап тарихта гына калып бара. Әмма, сирәк булса да, витаминнар җитмәүдән авыруга сабышучылар очрый. Авитаминоз ул витаминнар җитешмәү генә түгел, алар ризыкта үзләштерелмәү дә. Витамин безгә ризык аркылы керә дә ашказаны-эчәклек тракты аша үзләштерелә. Ә менә ашказаны, эчәклек тракты белән проблемалары булганнарның, эч китү белән җәфаланучыларның ризыклары начар үзләштерелә һәм бу авитаминозга китерергә мөмкин. Авитаминоз ясалма ризыклар белән тукланучыларда, төрле өстәмәләр, шикәр, буягычлар кушылган ризык ашаучыларда була. Аларда бернинди дә витамин юк. Шул ук торт, печенье, кәнфитләрдә дә юк ул. Акча ягыннан кыенлыклары булган кешеләр бәрәңге, сөт, икмәк белән генә тукланып торалар. Организмыбыз өчен кирәкле булган витаминнарга бай балык, итне аз ашау аркасында аларда да авитаминоз күзәтелергә мөмкин. Яз көне бу аеруча сизелә, чөнки кояш аз яктырта, D витамины юк диярлек. Ә менә С витамины үзләштерелсен өчен, D витамины кирәк. С витамины турында күп белсәләр дә, ишетсәләр дә, нишләптер күп кешеләргә нәкъ менә шул витамин җитми.
- Үзебездә үстерелгән яшелчәләрнең витамин запасы хәзер кими, ә чит илдән кайтарылганнары табигый булмаган шартларда үстерелә, аларның файдасы күп дип әйтеп булмый...
- Халык яшел тәмләткечләрне: суган, укроп, петрушканы аз ашый. Аларда К һәм Р витаминнары бар. Яшел тәмләткечләрне ашасак, С витамины да җиңел үзләштерелә. Шул ук витаминга бай гөлҗимештән кесәл ясап эчәргә йә булмаса шикәр салып ашарга, чәй итеп кайнатырга була. Суыткычка катырырга куйган кара карлыган, кара җиләк, миләш, нарат җиләге, мүк җиләге, сырганактан морс ясап эчегез. Кәбестә турында да онытмыйк. Аның нәкъ менә тозлысы файдалы. Йөзем, өрек, күрәгә, балдан катнашма ясап ашарга мөмкин. Сарымсак белән сугандагы витаминнар кыш буе саклана. Яшелчәләрдән чөгендер бик файдалы.
Дару үләннәре, үсемлекләргә килгәндә, шул ук үзебездә үсә торган С витаминына бай усак кайрысы һәм бөресен кулланырга була. Бер бал кашыгы усак кайрысына бер стакан кайнар су салып, 1-2 сәгать төнәтеп, көне буена аз-азлап эчәргә кирәк. Кар эреп, иң беренче шытып чыккан үсемлекләр дә организмыбыз өчен кирәкле витаминнарга бай. Әйтик, кыргый нәүрүз үләнен (первоцвет) яхшылап юып, яфрагын да, чәчәген дә салатка кушып ашарга мөмкин. Тиздән кычыткан чыга башлаячак. Әмма аны варикоздан интегүчеләргә ашарга ярамый. Иң беренче чәчәкләрдән миләүшә чәчәге дә витаминнар белән тәэмин итә: моның өчен бер бал кашыгы миләүшә чәчәгенә бер стакан кайнар су салып, төнәтеп эчегез. Аны һәм календуланы шулай ук салатка кушып ашый аласыз. Ел әйләнәсендә нарат ылысын да җыярга була. Бер бал кашыгы ылыска бер стакан кайнар су салып төнәтегез дә көн дәвамында эчегез.
Диңгез балыгы, әйтик, тәрәч (треска) балыгы һәм сыер бавырында безгә аеруча язын җитми торган D витамины бар. Әмма аларны иң элек аз гына пешереп алып, суын түгәргә һәм кабат парда пешерергә кирәк.
Иң мөһим һәм кызыклы язмаларны Татмедиа Telegram-каналында укыгыз
-
16 гыйнвар 2021 - 18:28Нурулла хәзрәт Зиннәтуллин: "Elvin Grey никахка кадәр Инзиләне кочакламаган да, үбешү турында әйтеп тә тормыйм" Бүген татар эстрадасының тагын бер буйдак егете гаилә корды.263402
-
16 гыйнвар 2021 - 16:25Элвин Грей өйләнә! Бүген татар эстрадасы иң көнләшерлек буйдагы белән саубуллаша. Күптән түгел ул сөйгәне, Ижау кызы Инзиләгә тәкъдим ясый һәм ул «Әйе!» дип җавап бирә!468303
-
16 гыйнвар 2021 - 14:30Рөстәм Миңнеханов җылылык өчен түләүләр буенча аңлату эшен активлаштырырга чакырды Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов декабрь аенда республика халкына җылылык өчен түләүләрнең артык килүенә игътибар итәргә, бу юнәлештә аңлатма эшләрен активрак алып барырга чакырды. Шулай ук ялгышлар булган очракта, аларны төзәтергә өндәде.194501
-
16 гыйнвар 2021 - 12:02Арчада авыру эләктергән 3000гә якын терлекне сугымга җибәрергә мәҗбүрләр Көз көне кош гриппы аркасында республиканың берничә районында җиде мең баш каз юк ителгән иде. Инде тагын бер күңелсез яңалык. Арча районының Курса-Почмак авылында урнашкан «Ак Барс» агро хуҗалыгында сыерларда туберкулез авыруы ачыкланган. Бу якынча 2800 баш сыер. Алардан башка бозаулар да бар.48900
-
16 гыйнвар 2021 - 11:52Пенсия артты. Пенсиягә чыгу яше дә артты Пенсия өлкәсендәге яңалыклар, быелга планнар хакында Татарстан пенсия бүлеге идарәчесе Эдуард Вафин еллык коллегиядә сөйләде. Бала туу, инвалидлык группасы билгеләнү, пенсиягә чыгу – менә бу өч очракта пенсия бүлеге гражданнарга дәүләт хезмәтләре сайты аша хәбәр итә. Хезмәтләр санын киләчәктә күбәйтергә җыеналар.78900
-
16 гыйнвар 2021 - 11:43Ашыгыч ярдәм: тоз белән дәвалау ысулын онытып бетермик Тозлы бәйләвечне электән үк кулланганнар. Арзан да, җайлы да ысул турында хәзерге буын исә белеп тә бетерми. Югыйсә ул бик күп чирдән файдалы.73102
-
16 гыйнвар 2021 - 10:49“Ярый әле, барыбыз да исән...”: күп балалы гаилә янгыннан соң урамда калган “Балалар!” дип уйлап куя шунда ун бала әнисе, йөрәге жу итеп. Ул арада 21 яшьлек Коля зур тәвәкәллек күрсәтеп, балалар бүлмәсенең тәрәзәсен ватып, эне- сеңелкәшләрен берәм-берәм тартып ала. Куллары пыялага киселә, пешә дә.52301
-
16 гыйнвар 2021 - 10:00Яңа ел грипп кебек: бер атнадан үзе китә (мәзәкләр) Акулалар кешеләргә сирәк һөҗүм итә башлаган. Балыклар да тәм аера шул – силикон һәм ботокска исләре китми!30400
-
16 гыйнвар 2021 - 08:10Төш нәрсә ул? (Балалар турында өлкәннәр өчен хикәя) Бүген дә, әнисе уятуга, күзләрен угалап, яткан килеш кенә сүз башлады ул. Бу сөйләшү, мәңге бетмәс төсле, әле шактый вакыт дәвам итте.28900
-
15 гыйнвар 2021 - 19:44Татарстанда Дәүләт хезмәтләре порталы аша COVID-19ка каршы вакцинациягә язылу башлана Татарстанда СОVID-19 вакцинациясе темпларын арттырырга ниятлиләр. Бу хакта Татарстан сәламәтлек саклау министрының беренче урынбасары Альмир Абашев хәбәр итте.27200
-
15 гыйнвар 2021 - 18:58Ни өчен Салих Батыев үзен башкорттан татарга үзгәртергә теләгән? Тарих фәннәре докторы Әлфия Галләмова ТАССР Югары Советы Президиумы рәисе Салих Батыевның 1960 елда документларда милләтен башкорттан татарга үзгәртүне сорап гариза язуын әйтте. Бу хакта ул Актанышта үткән «Совет чорында Башкортстан татарлары: социаль-икътисади һәм этномәдәни үсеш факторлары» конференциясендә доклады белән чыгышында сөйләде.27201
-
15 гыйнвар 2021 - 16:09Алия Иксанова - беренче! Кирово-Чепецк шәһәрендә чаңгыда шуу буенча Россия Кубогы ярышларының өченче этабы уза. Бәйгенең икенче көнендә якташыбыз Алия Иксанова Татарстан командасына алтын медаль китерде.27000
-
15 гыйнвар 2021 - 15:18Фатирдагы җылылык өчен түләү бәясе халыкның ачуын кабартты Татарстанда “коммуналь” тарифлар киләсе ярты елда үзгәрмәячәк, аннан соң арткан очракта да, татарстанлыларның күпчелеге өчен 4,4 проценттан да күтәрелмәячәк.74400
-
16 гыйнвар 2021 - 21:42Хәзрәт: "Elvin Grey никахка кадәр Инзиләне кочакламаган да, үбешү турында әйтеп тә тормыйм"
-
16 гыйнвар 2021 - 15:24Без имениМин алай дип эйтмэс идем. Язмыш. 4 аяклы ат та абына. Мин абынгангда мина 20 тугел, 25 иде. Лэкин абындым. Мин дэ баламнын китапларын гына тияп чыгып киткэн кеше.... Бэхетемэ яхшы кеше очрап аякка бастым, бер аллахы тэгалэмэ рэхмэтле. Илсиягэ дэ бары тик бэхет телим“Баланың китапларын ике пакетка тутырып, тараканлы, “съемный” квартирага чыгып киттем”
-
15 гыйнвар 2021 - 08:37Без имениКызганыч. Кичэ кич ишеткэч, ботенлэй кэефлэр китте. Балачак Ералаш белэн бэйлэнгэн. Хэзер инде балалар Ералаш карап усте... Уз традициялэренэ тугры калган, замана узгэрешлэренэ иярмэгэн кызыклы проект авторы... Тыныч йоклаБорис Грачевский вафат
-
15 гыйнвар 2021 - 01:25ТалигаДети эгоисты..о маме и не подумали..как ей жить с такой депрессией ..как с таким горем дальше жить ей???Бер-бер артлы өч үлем: сеңлесе, аның егете һәм кызның абыйсы
-
14 гыйнвар 2021 - 16:52Без имениУзе сөяркәсе бн чыгып утырсын иде сарайга.Татарстанда бер яшьлек сабый быелның иң суык төнендә сарайда кунган
-
14 гыйнвар 2021 - 10:40Без имениБирэ бит Алла Тагэлэ бала шундыйларга ,кемдер еллар буена телэп,сорап йори,котэТатарстанда бер яшьлек сабый быелның иң суык төнендә сарайда кунган
-
14 гыйнвар 2021 - 08:52Без имениУзен шунда кудырасы иде аны.Татарстанда бер яшьлек сабый быелның иң суык төнендә сарайда кунган
-
13 гыйнвар 2021 - 13:46Без имениСиноптикларга бик ышанасы килми.Рәис абый молодец!Марты җылы булса майда кар яварга бик мөмкин.Барчагызга сәламәтлек телим!Март башында ук җәй киләчәк
-
13 гыйнвар 2021 - 07:32Без имениБэхетле,тигез гомер сезгя!15 елдан соң өйләнү: ИлСаф ни өчен хатыны белән язылышмаган булган? (ЭКСКЛЮЗИВ ФОТОЛАР)
-
11 гыйнвар 2021 - 23:59Без имениЯрый исэн калганнар 🙏ходай узе саклаган 🙏"Бала бозлы суга төшеп китте...": тюбингта шуганда булган фаҗига
-
12 гыйнвар 2021 - 06:15Без имениРэхмэт Зифа Кадыйровага мин бик яратып укыйм анын язган эсэрлэренРаил Садриев Зифа Кадыйрованың популярлык серен ачты
-
11 гыйнвар 2021 - 10:42Без имениурыннары ожмахта булсын!ТАССРның атказанган артисты Хәдичә Гыйниятова вафат
-
11 гыйнвар 2021 - 09:20Без имениБу бер генэ очрак тугелдер,кешенен 15 проценты тирэн йокыга киткэн хэлендэ : я ярыла, я кумелэ торгандыр .Моны поталогоанатомнар белэдер.Шундый Уй килде башка.Өч көн моргта яткан мәет уянып чыккан
-
6 гыйнвар 2021 - 09:22Һәр эшсезгә – бер эш урыны. Эш юк диючеләргә җавап Үзизоляция вакытында кайбер оешмалар ябылып тору сәбәпле, күп кеше эшсез калды. Хәзер бу өлкәдә тотрыклылык урнашканмы? Татарстанның Хезмәт, эш белән тәэмин итү һәм социаль яклау министры Эльмира Зарипова белән шул хакта сөйләштек.65900
-
15 декабрь 2020 - 08:55«Соңгы рейс» дип әйтергә ярамый! “Балачактан ук мин бик кызыксынучан идем. Чит илләр, дөньякүләм вакыйгалар, яңалыклар белән һәрдаим танышып барырга, шулай ук төрле китаплар укырга яраттым. Гаҗәп, әмма инглиз телен дә үзем теләп өстәмә үзләштердем... Чит илләргә сәяхәт итү исә иң төп хыялым иде!” – дип тезеп китте балачак хыялларына тугры калган стюардесса Энҗе Хабибуллина.190803
-
5 декабрь 2020 - 13:44Психолог Зөлфия Максутова: «Нормаль ир кешенең социаль челтәрдә гәпләшеп утырырга вакыты да, теләге дә булмый...» Кем дә булса яза башлаганнан соң аның чыннан да очрашу, танышу нияте бармы, әллә чиксез хат язышулар белән башыгызны гына катырырга телиме икәнен ничек ачыкларга соң? Әгәр ике-өч көн язышканнан соң сезне очрашырга чакырмасалар, араны өзәргә тырышыгыз. Бик еракта яшәүчеләр генә искәрмә булырга мөмкин...628404
-
16 гыйнвар 2021 - 14:30Рөстәм Миңнеханов җылылык өчен түләүләр буенча аңлату эшен активлаштырырга чакырдыТатарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов декабрь аенда республика халкына җылылык өчен түләүләрнең артык килүенә игътибар итәргә, бу юнәлештә аңлатма эшләрен активрак алып барырга чакырды. Шулай ук ялгышлар булган очракта, аларны төзәтергә өндәде.194501
-
16 гыйнвар 2021 - 18:28Нурулла хәзрәт Зиннәтуллин: "Elvin Grey никахка кадәр Инзиләне кочакламаган да, үбешү турында әйтеп тә тормыйм" Бүген татар эстрадасының тагын бер буйдак егете гаилә корды.263402
-
9 гыйнвар 2021 - 13:07Ризат Рамазанов Зинира урынында кем җырлаячагын әйтте Эстраданың танылган артистлары Зинира белән Ризатның икенче бәби алып кайтулары турында хәбәр иткән идек инде. Ризат Зинира декретка киткәч, сәхнәдә кем белән җырлаячагын әйтте. Яңа дуэт инде җыр да яздырган.613203
-
9 гыйнвар 2021 - 13:41Фәридә Әхмәтшина: "Һәрберебезне сөеп, тезеп саный" “Фәридә-Алсу” дуэты солисты Фәридә Әхмәтшина күптәнге хыялын тормышка ашыруын әйтте.184201
-
9 гыйнвар 2021 - 15:32"Казаныбызга килеп, 1000 сумлык Зебра фотосы белән кайтып кит инде...": Ләйлә Лерон Казан мэрына ачык хат язган Блогер Ләйлә Лерон Казан мэры Илсур Метшин исеменә казанлылар исеменнән хат әзерләгән. Ләйләне башкаланың Бауман урамында акчага фотога төшүче Зебра киемен кигән алдарларның кыланмышлары борчый.204209
-
9 гыйнвар 2021 - 16:33Ирле-хатынлы блогер Локмановлар: “Безнең сәхифәбез тәмле һәм кызык” Регина һәм Инсаф Локмановларның инстаграм сәхифәсенә бер атна эчендә биш мең кеше өстәлгән. Бүген аларның илле дүрт меңнән артык язылучылары бар. “Безнең сәхифәдә тәмле һәм кызык. Язылучыларыбыз гади һәм позитив булганыбыз өчен ярата” диләр алар үзләре турында.1881116
© ТАТМЕДИА. Все материалы, размещенные на сайте, защищены законом.
Перепечатка, воспроизведение и распространение в любом объеме информации,
размещенной на сайте, возможна только с письменного согласия редакций СМИ.
При поддержке Республиканского агентства по печати и массовым коммуникациям «ТАТМЕДИА».
Наименование СМИ: Шахри Казан (Город Казань)
№ свидетельства о регистрации СМИ, дата: Эл №ФС77-47630 от 06.12.2011
выдано Федеральной службой по надзору в сфере связи,
информационных технологий и массовых коммуникаций
ФИО главного редактора: Сабиров Радик Рашидович
Адрес редакции: 420066, г. Казань, ул. Декабристов, д. 2
Телефон редакции: (843) 222-05-41, 8 (917) 851-69-62
Политика о персональных данных
Антикоррупционная политика