Пенсия августта артачак (пенсиягә кагылышлы 5 сорауга ҖАВАП)

Пенсия өлкәсендәге яңалыклар турында Вахитов районы пенсия бүлеге җитәкчесе урынбасары Зоя ПИЩАЛЬНИКОВА белән сөйләштек.

1. Җәй көне мәктәп укучылары акча эшләп калырга ашыга. Күп кенә оешмаларда СНИЛС сорыйлар. Мәҗбүри пенсия иминияте таныклыгын кайдан алырга? Җәйге чорда вакытлыча эшләгән көннәр хезмәт стажына керәме?
– Эшкә вакытлыча урнашканда да шәхси лицевой счетның иминият номерын рәсмиләштерү мөһим. Моның өчен теркәлү урыны буенча Пенсия фонды идарәсенә мөрәҗәгать итәргә кирәк. Таныклыкны ясау озак вакыт таләп итми. СНИЛСны күп функцияле үзәк аша да алырга мөмкин. Дөрес, бу очракта ул ун көн дәвамында әзерләнә. Таныклык бушлай бирелә. Стажга килгәндә, җәйге чорда вакытлыча эшләгән көннәр иминият пенсиясен билгеләгәндә исәпкә алыначак.

2. Еш кына өлкән яшьтәге әбиләр, бабайлар үзләрен тәрбияли дип, оныкларын терки. Эшкә урнашкан очракта, әби-бабайны караган өчен пособие түләнәчәкме?
– Юк. Чөнки әлеге пособие бары тик эшләмәүче кешеләргә генә каралган. Сүз уңаеннан, әби-бабайны караган еллар да, раслаучы документлар булган очракта, иминият стажына кертелә. Әгәр дә студент, мәктәп укучысы эшкә урнашырга уйлады ди, бу хакта пенсия бүлегенә хәбәр итәргә тиеш. Бу вакытта хезмәт килешүе, иминият таныклыгы, паспорт сорарга мөмкиннәр. Вакытлыча эш төгәлләнгәч, түләүләрне яңарту өчен, кеше кабат пенсия бүлегенә килә ала. Әгәр дә эшкә урнашып та бу хакта әйтмичә пособие алуыңны дәвам итсәң, законны бозу булып санала. Пособие акчаларын кире кайтарырга туры киләчәк. Моны суд аша да таләп итә алалар, Җинаять кодексының 159нчы маддәсе, 1нче бүлеге буенча җәза да каралган.

3. Тәрбиячесен югалткан студентларга, мәктәп укучыларына, эшкә урнашкач, пенсия түләнәме?
– Тәрбиячесен югалту буенча федераль социаль түләү алган студент, мәктәп укучысы ул акчаларны бары тик эшкә урнашканчы гына алырга хокуклы. Мәктәпне тәмамлаганнан соң югары уку йортына йә һөнәри училищега кергәнче, өч ай буе пенсия болай да түләнми тора. Бу очракта пособие билгеләүне сорап, пенсия бүлегенә мөрәҗәгать итәргә кирәк.

4. Кайчакта студентлар академик ял ала. Бу очракта пособие түләнәме?
– Әйе, әгәр дә кеше хәрби хезмәткә алынмаган икән, аңа тәрбиячесен югалту буенча пособие түләнә. Ә менә укучы көндезге бүлектә укуын туктатса, үз теләге беләнме, әллә аны өлгермәгәне өчен укудан читләштергәннәрме – мөһим түгел, әлеге очракта пенсия алу хокукы бетерелә. Бу хакта пенсия бүлегенә хәбәр итәргә кирәк. Пенсия фондында бу турыда белми калырлар дип уйларга кирәкми, уку йортлары елына ике тапкыр Пенсия фондына студентлар турында мәгълүмат бирә. Дөреслек ачыклангач, законсыз рәвештә алып барылган сумманы кире кайтарырга кирәк булачагын онытмасыннар иде. Ул шактыйга җыелырга мөмкин.

5. Күпләрне кызыксындырган сорау: быел җәй пенсия артачакмы?
– Эшләгән пенсионерларның иминият пенсияләре артачак. Август аенда пенсияне кабат исәпләячәкләр. Эшләүче пенсионерга иң күбе өч пенсия баллы өстәләчәк, бер пенсия баллы быел 81 сум 49 тиен дип исәпләсәк, пенсия иң күбе 244 сумга артачак. Сумма һәр кешенең хезмәт хакына бәйле рәвештә төрле булачак.