Берничә көннән июль аена да аяк басабыз. Июльне бакчачылар кебек зарыгып көтүче юктыр инде ул. Иртә яздан ук утырткан яшелчәләр беренче уңышлары белән сөендерә, карлыган, крыжовник, чия, кура җиләкләре дә, иртән торып бакчага чыгышыңа, кызарып-каралышып утыралар. Күпчелек бакчада шулай да бит, әмма арабызда тәҗрибәсе аз яшь бакчачылар да бар. Бакчадан...
Владимир Морозовның бакчасында кунак булучылар аның 1,5 килограммга кадәр җиткән помидорларын күреп тел шартлата икән. Аның төп сере - помидорларның теплицада үсүе, ди ул үзе. Аннан бакчачы биек булып үсә торган F1 гибридлы помидор орлыгын гына чәчә икән. Томатны ул, куен ботакларын кисеп барып, төп сабакта гына үстерә. Аны исә шпагатка бәйләп куя. Яфрак астындагы ян сабакларын, август башында - укмаш чәчәкләрен дә алып тора. «Помидорга суны атнасына өч тапкыр сибәм, эссе көндә тагын да ешрак. Атнага бер тапкыр тукландырам, җәйнең икенче яртысында, үсемлек авырмасын, ә җимешләре тизрәк өлгерсен һәм тәмле булсын өчен, калийны күбрәк бирәм», - дип киңәш бирә Владимир Николаевич.
Тагын бер бакчачы Галия Сафиуллина исә помидор үстерү буенча түбәндәге киңәшләрен бирә:
- Помидор үсентеләрен утыртканда, аларның арасын бик якын итеп калдырмаска тырышам. Беренче тәлгәшнең җимешләре барлыкка килгәч, аскы яфракларын кисеп торам. Чөнки аларны калдырудан бернинди мәгънә дә юк, калдырган очракта алар, җиргә тиеп торып, фитофтороз авыруы таралуга сәбәпче булалар. Яңгыр явып үткәч, рәт араларыннан йөреп, яфракка эләккән яңгыр тамчыларын коеп төшерәм. Суны помидор куагының төбенә генә салам. Шул рәвешле фитофторозга каршы чаралар күрәм.
Август аенда Галия апа да, томатларның өлгерүен тизләтер өчен, иң өстәге борынлап килгән тәлгәшләрне чеметеп ала икән. Ул инде көзгә таба барыбер өлгерә алмый, аның каравы куакның бөтен көчен алып тора, ди бакчачы. Август уртасында ул, помидорлар тизрәк кызарсынга, түбәндәге эремәне әзерли икән: ун литр суга бер литр әчегән сөт яки суга кушылган сөт һәм ун-унбиш тамчы йод сала. Һәр куакка берәр литр шул катнашманы сибә.
Фитофторозга каршы кулланыла торган тагын бер чара турында әйтте Галия апа. Ул - сарымсак сабаклары һәм суганчалары төнәтмәсе. Бер баш сарымсак яки аның вак-вак тырнакларын (150-200 грамм) сабагы белән бергә турыйбыз да бер чиләк суга салып, берничә сәгать төнәтәбез. Шул төнәтмәне помидор куакларына сибәбез.
«Күпләр кыяр уңышы юк, дип зарлана. Үзеннән-үзе серкәләнә торган орлык булмаса, ягъни бал кортлары серкәләндерә торганы утыртылса, янәшәдә генә хуш исле чәчәкләр үстерергә кирәк. Яки инде бал йә булмаса шикәр комы, яисә кайнатма кушылган су сиптерү отышлы (бер литр суга бер бал кашыгы исәбеннән)», - ди кыяр һәм помидордан мул уңыш алучы Галия Сафиуллина.
Иң мөһим һәм кызыклы язмаларны Татмедиа Telegram-каналында укыгыз
